Отбасы банк 1,5 млн теңгенің сертификаттарын ұсынып жатыр
Банк бұл жобаны екі құрылыс компаниясымен бірге іске асырғысы келеді екен. Тиісті меморандумға қол қойылған. Енді 1 000 сертификат бөлінбек.
Оған иелік ету үшін Отбасы банк клиенті сол екі құрылыс компаниясы тұрғызып қойған кешендерден кемі 50 шаршы метр үй таңдап алуы керек.
Бұл ұсыныс, әсіресе, «Наурыз» бағдарламасына және «Наурыз жұмыскер» бағытына қатысушылар үшін өзекті деседі. Үй аларда бастапқы жарнаны толтыруға қаражаты жетпейтін және дәл қазір қосымша мүмкіндік іздеп жүрген клиенттерге таптырмас мүмкіндік деп ұқтық.
Қазір клиенттердің таңдауына Астанада — 2, Алматыда — 20-дан астам объект бар екен.
1,5 млн теңгенің сертификатын алу үшін:
1. Отбасы банкінен алатын несиеңді алдын ала мақұлдатып алу керек;
2. Жобаға қатысушы құрылыс компанияларынан ауданы кемінде 50 шаршы метр үй таңдау керек;
3. Сол екі компанияның бірімен тұрғын үй сертификатын беру туралы келісімге қол қою керек;
4. Құрылыс салушымен алдын ала сатып алу/сату шартына қол қою керек;
5. Компания сертификат сомасын клиенттің Отбасы банкіндегі жинақ шотына аударады;
6. Клиент заем алуға мақұлдау алады, пәтерді сатып алу/сату шартын жасап, кредитті рәсімдейді.
Сертификаттың қолданылу мерзімі — оны алған сәттен — 6 ай.
https://t.me/qarzhylyq_sauat
Банк бұл жобаны екі құрылыс компаниясымен бірге іске асырғысы келеді екен. Тиісті меморандумға қол қойылған. Енді 1 000 сертификат бөлінбек.
Оған иелік ету үшін Отбасы банк клиенті сол екі құрылыс компаниясы тұрғызып қойған кешендерден кемі 50 шаршы метр үй таңдап алуы керек.
Бұл ұсыныс, әсіресе, «Наурыз» бағдарламасына және «Наурыз жұмыскер» бағытына қатысушылар үшін өзекті деседі. Үй аларда бастапқы жарнаны толтыруға қаражаты жетпейтін және дәл қазір қосымша мүмкіндік іздеп жүрген клиенттерге таптырмас мүмкіндік деп ұқтық.
Қазір клиенттердің таңдауына Астанада — 2, Алматыда — 20-дан астам объект бар екен.
1,5 млн теңгенің сертификатын алу үшін:
1. Отбасы банкінен алатын несиеңді алдын ала мақұлдатып алу керек;
2. Жобаға қатысушы құрылыс компанияларынан ауданы кемінде 50 шаршы метр үй таңдау керек;
3. Сол екі компанияның бірімен тұрғын үй сертификатын беру туралы келісімге қол қою керек;
4. Құрылыс салушымен алдын ала сатып алу/сату шартына қол қою керек;
5. Компания сертификат сомасын клиенттің Отбасы банкіндегі жинақ шотына аударады;
6. Клиент заем алуға мақұлдау алады, пәтерді сатып алу/сату шартын жасап, кредитті рәсімдейді.
Сертификаттың қолданылу мерзімі — оны алған сәттен — 6 ай.
https://t.me/qarzhylyq_sauat
Маркетингтегі психологиялық фишка немесе iPhone-ды «күту» феномені
Бұл тақырыпты қазбалауға ArshatGO телеграм-каналындағы «Маркетингтегі Chivas Regal эффекті» атты жазба түрткі болды. Автор келтірген қызық дерекке сүйенсек, Chivas Regal сусыны (виски ) алғаш шыққан кезде ағайынды Джеймс пен Джон Чивастар тауардың нақты бағасын қойғанымен, сата алмапты. Сауда жүрмеген.
Содан ағайынды екеу бір күні сусын бағасын 2 есе көтеріп қояды. Бірақ, өнімнің құрамында да, дәмінде де, тіпті шөлмегінде де еш өзгеріс болмайды. Сөйтіп, бағаны қолдан көтеру арқылы өнімді «премиум тауар» ретінде таныстырады.
Жұрт сол кезде ғана ала бастапты. Қымбат болса, демек, сапасы да жақсы деген пайым жеңсе керек. Өйткені, адамдар қымбат затқа сенім артады. Көздеген тауарының бағасын сапасына теңеп, қымбат дүниені автоматты түрде жақсы өнім деп ойлауға дайын тұрады. Демек, баға — тек ақша ғана емес, ол «құндылық белгісі» ретінде қабылданады деген сөз.
Сөйтіп, бір сәтте Chivas Regal ең көп сатылатын люкс өнімнің біріне айналып шыға келеді.
iPhone және «күту» феномені туралы
Маркетингтегі бұндай психологиялық фишка өзге де брендтерде кездеседі. Соның бірі — әйгілі Apple. Бұл компанияның негізгі ұстанымы: «клиентті күттіру».
Яғни, iPhone жаңа шыққан кезде Apple оны нарыққа шектеулі данасын ғана шығарады. Әдейі солай жасайды. Ал, оны қолға түсіргісі келетін адамдар күннің суығына, тіпті түн ауып кеткеніне де қарамай, дүкен алдына шатыр тігіп тұруға дайын болды. Оны сосын бүкіл БАҚ, сайттар жарыса жазады. Міне, саған жарнама!
Былай қарасаң, Apple нарыққа бірінші шыққан компания емес. Бірақ өз өнімін солай ұсынған. Яғни, клиентті сарылта күттіріп, кешігіп шыққан затты да культке айналдыра білген.
Біз, адамдар, қызық жаратылыспыз ғой, жақсы дүние ұзақ күтуді қажет етеді деп сенеміз. Шындап келгенде, бізге заттың өзі емес, оған ие болғандағы эмоциямыз керек. Ал, Apple секілді алыптарға сол сенім, берік эмоция миллиардтаған табыс әкеліп жатыр.
Осындай психологиялық фишкалар маркетинг әлемін төңкеріп жібереді. Бірақ, маркетологтардың айтуынша, бұл әдіс барлық салада жүре бермейді екен. Яғни, қайталап әуре болмаңдар деген ескерту ғой.
Дегенмен, ArshatGO авторының сұрағын қоя кетейін, қалай ойлайсыз, қай салаларда, тауарларда бұндай қулық өтуі мүмкін?
https://t.me/qarzhylyq_sauat
Бұл тақырыпты қазбалауға ArshatGO телеграм-каналындағы «Маркетингтегі Chivas Regal эффекті» атты жазба түрткі болды. Автор келтірген қызық дерекке сүйенсек, Chivas Regal сусыны (
Содан ағайынды екеу бір күні сусын бағасын 2 есе көтеріп қояды. Бірақ, өнімнің құрамында да, дәмінде де, тіпті шөлмегінде де еш өзгеріс болмайды. Сөйтіп, бағаны қолдан көтеру арқылы өнімді «премиум тауар» ретінде таныстырады.
Жұрт сол кезде ғана ала бастапты. Қымбат болса, демек, сапасы да жақсы деген пайым жеңсе керек. Өйткені, адамдар қымбат затқа сенім артады. Көздеген тауарының бағасын сапасына теңеп, қымбат дүниені автоматты түрде жақсы өнім деп ойлауға дайын тұрады. Демек, баға — тек ақша ғана емес, ол «құндылық белгісі» ретінде қабылданады деген сөз.
Сөйтіп, бір сәтте Chivas Regal ең көп сатылатын люкс өнімнің біріне айналып шыға келеді.
iPhone және «күту» феномені туралы
Маркетингтегі бұндай психологиялық фишка өзге де брендтерде кездеседі. Соның бірі — әйгілі Apple. Бұл компанияның негізгі ұстанымы: «клиентті күттіру».
Яғни, iPhone жаңа шыққан кезде Apple оны нарыққа шектеулі данасын ғана шығарады. Әдейі солай жасайды. Ал, оны қолға түсіргісі келетін адамдар күннің суығына, тіпті түн ауып кеткеніне де қарамай, дүкен алдына шатыр тігіп тұруға дайын болды. Оны сосын бүкіл БАҚ, сайттар жарыса жазады. Міне, саған жарнама!
Былай қарасаң, Apple нарыққа бірінші шыққан компания емес. Бірақ өз өнімін солай ұсынған. Яғни, клиентті сарылта күттіріп, кешігіп шыққан затты да культке айналдыра білген.
Біз, адамдар, қызық жаратылыспыз ғой, жақсы дүние ұзақ күтуді қажет етеді деп сенеміз. Шындап келгенде, бізге заттың өзі емес, оған ие болғандағы эмоциямыз керек. Ал, Apple секілді алыптарға сол сенім, берік эмоция миллиардтаған табыс әкеліп жатыр.
Осындай психологиялық фишкалар маркетинг әлемін төңкеріп жібереді. Бірақ, маркетологтардың айтуынша, бұл әдіс барлық салада жүре бермейді екен. Яғни, қайталап әуре болмаңдар деген ескерту ғой.
Дегенмен, ArshatGO авторының сұрағын қоя кетейін, қалай ойлайсыз, қай салаларда, тауарларда бұндай қулық өтуі мүмкін?
https://t.me/qarzhylyq_sauat
Біздің аудитория өз өміріне қатысы бар контентке көбірек үн қатады екен
ChatGPT-ді қинауға тура келді. Каналдың адресін көрсеттім де, соңғы 6 айда көп пікір жинаған жазбаларды зерттеп көрші деген тапсырма бердім. Оқырман арасында қандай тақырып қызығушылық тудыратынын анықтап көру қызық болды.
Ең ықпалды жазбаларға тән ортақ сипат — халыққа түсінікті тілде жазылған өмірлік маңызы бар ақпарат екен. Ең бастысы, көпшіліктің бізді түсінікті тілде жазатын канал ретінде бағалайтыны қуантты. Осы қасиетімізді жоғалтпауға тырысамыз. 🙌
ChatGPT-ді қинауға тура келді. Каналдың адресін көрсеттім де, соңғы 6 айда көп пікір жинаған жазбаларды зерттеп көрші деген тапсырма бердім. Оқырман арасында қандай тақырып қызығушылық тудыратынын анықтап көру қызық болды.
Ең ықпалды жазбаларға тән ортақ сипат — халыққа түсінікті тілде жазылған өмірлік маңызы бар ақпарат екен. Ең бастысы, көпшіліктің бізді түсінікті тілде жазатын канал ретінде бағалайтыны қуантты. Осы қасиетімізді жоғалтпауға тырысамыз. 🙌
Жасанды интеллектінің жаңа дәуірі: агенттер әрекетке көшті
Соңғы жылдары адамдар жасанды интеллект құралдарын күнделікті өміріне сәтті енгізіп келеді. Бірі оны хат жазуға, бірі реферат дайындауға, енді бірі маркетинг жоспары немесе код жазуға пайдаланып жүр.
ChatGPT, Gemini, Copilot сияқты жүйелер адамдар үшін ақпарат беретін сенімді серіктеске айналды. Бірақ бұл тек бастамасы еді. Бұл – ЖИ-мен сөйлесуді үйрену кезеңі болатын.
Енді біз келесі кезеңге өттік. Бұл кезеңде ЖИ жай сөйлесіп қана қоймайды, адамның орнына нақты әрекет етеді. Оны «ЖИ агент» деп атайды. Ол тапсырмаға жауап бермейді — оны орындайды. Сіз айтып кетесіз, ол іздейді, жоспарлайды, әрекет етеді, тіпті қажет болса, нәтижесін өзіңізге хабарлайды.
Бұл мақалада біз ЖИ агенттің не екенін, ол не істей алатынын, қазір қай агенттер барын және болашақта олар қандай салаларда қолданылатынын қарастырамыз. Бұл технологияның енді әрбір адамның өміріне қалай әсер етуі мүмкін екенін ой елегінен өткіземіз.
ЖИ агент деген не?
Танымдық мақаланы осы жерден оқи отырыңыз.
https://t.me/qarzhylyq_sauat
Соңғы жылдары адамдар жасанды интеллект құралдарын күнделікті өміріне сәтті енгізіп келеді. Бірі оны хат жазуға, бірі реферат дайындауға, енді бірі маркетинг жоспары немесе код жазуға пайдаланып жүр.
ChatGPT, Gemini, Copilot сияқты жүйелер адамдар үшін ақпарат беретін сенімді серіктеске айналды. Бірақ бұл тек бастамасы еді. Бұл – ЖИ-мен сөйлесуді үйрену кезеңі болатын.
Енді біз келесі кезеңге өттік. Бұл кезеңде ЖИ жай сөйлесіп қана қоймайды, адамның орнына нақты әрекет етеді. Оны «ЖИ агент» деп атайды. Ол тапсырмаға жауап бермейді — оны орындайды. Сіз айтып кетесіз, ол іздейді, жоспарлайды, әрекет етеді, тіпті қажет болса, нәтижесін өзіңізге хабарлайды.
Бұл мақалада біз ЖИ агенттің не екенін, ол не істей алатынын, қазір қай агенттер барын және болашақта олар қандай салаларда қолданылатынын қарастырамыз. Бұл технологияның енді әрбір адамның өміріне қалай әсер етуі мүмкін екенін ой елегінен өткіземіз.
ЖИ агент деген не?
Танымдық мақаланы осы жерден оқи отырыңыз.
https://t.me/qarzhylyq_sauat
Дәрігер кейпіндегі алаяқ
Адамнан айла асқан ба?! Банкир болып, полицей болып, жұртты алдап болған алаяқтар енді медик ретінде төбе көрсете бастапты. Мұндай фактілер барын «Мемлекеттік техникалық қызмет» АҚ мамандары растап отыр.
Сондағы схема былай: Сізге клиниканың тіркеу бөлімінен деп қоңырау шалады. Бір қызығы, олар сіз туралы ақпаратты үйіңіздің адресіне дейін біліп тұрады. Сосын айтады: «Енді дәрігердің қабылдауы мен жедел жәрдем шақыру — ЖСН (ИИН) бойынша емес, медициналық декларация нөмірі арқылы жүргізіледі. Сізге қазір «декларация нөмірі» келуі керек, соны айтыңыз, бір тіркеп қоямыз...»
Ал, іс жүзінде ол — DamuMed немесе eGov сияқты мемлекеттік өтінімдерді енгізуге арналған бір реттік код. SMS түрінде келген 6 таңбалы кодты айтып берген адам алаяқтарға жеке кабинетін ашып береді.
Сондықтан, телефонмен өзін кім деп таныстырса да, SMS-кодты ешкімге бермеу керек. ЖСН сұраса, айтпаған дұрыс. Сақ боларсыз.
https://t.me/qarzhylyq_sauat
Адамнан айла асқан ба?! Банкир болып, полицей болып, жұртты алдап болған алаяқтар енді медик ретінде төбе көрсете бастапты. Мұндай фактілер барын «Мемлекеттік техникалық қызмет» АҚ мамандары растап отыр.
Сондағы схема былай: Сізге клиниканың тіркеу бөлімінен деп қоңырау шалады. Бір қызығы, олар сіз туралы ақпаратты үйіңіздің адресіне дейін біліп тұрады. Сосын айтады: «Енді дәрігердің қабылдауы мен жедел жәрдем шақыру — ЖСН (ИИН) бойынша емес, медициналық декларация нөмірі арқылы жүргізіледі. Сізге қазір «декларация нөмірі» келуі керек, соны айтыңыз, бір тіркеп қоямыз...»
Ал, іс жүзінде ол — DamuMed немесе eGov сияқты мемлекеттік өтінімдерді енгізуге арналған бір реттік код. SMS түрінде келген 6 таңбалы кодты айтып берген адам алаяқтарға жеке кабинетін ашып береді.
Сондықтан, телефонмен өзін кім деп таныстырса да, SMS-кодты ешкімге бермеу керек. ЖСН сұраса, айтпаған дұрыс. Сақ боларсыз.
https://t.me/qarzhylyq_sauat
Табыс пен шығынды бақылайсыз ба?
Anonymous Poll
38%
Иә, келген-кеткен әр теңгемді жазып отырам
62%
Жоқ, бақыламаймын
Ақшалай қор жинауды әдетке айналдыра алдыңыз ба?
Anonymous Poll
44%
Иә, ай сайын жинаймын
56%
Жоқ, бар тапқанымды жұмсаймын
Ақша табар жолыңыз жеткілікті ме?
Anonymous Poll
66%
Бір ғана табыс көзіне сүйенемін
34%
Бірнеше табыс көзін табуға тырысамын
«Үлкен тәуекелмен өмір сүріп жатыр...»
Өткенде осы алаңда 3 рет анонимді сауалнама жүргізген едім. Оқырман барынша көбірек қатыссын, көрсін, оқысын деп ешқандай материал жариялағам жоқ. Сұрақтар былай қойылған еді:
❓«Табыс пен шығынды бақылайсыз ба?»
Иә, келген-кеткен әр теңгемді жазып отырам — 39%
Жоқ, бақыламаймын — 61%
❓«Ақшалай қор жинауды әдетке айналдыра алдыңыз ба?»
Иә, ай сайын жинаймын — 43%
Жоқ, бар тапқанымды жұмсаймын — 57%
❓«Ақша табар жолыңыз жеткілікті ме?»
Бір ғана табыс көзіне сүйенемін — 67%
Бірнеше табыс көзін табуға тырысамын — 33%.
Осы жауапты жасанды интеллектке (ЖИ) талдатып көргем. ЖИ оқырманның қаржылық біліміне және шешіміне көп көңілі толмайтынын аңғартты. Көпшіліктің өмір сүру салтында тәуекел көп дейді.
🔎 1-позицияны былай талдады: Тек 10 адамның 4-еуі ғана қаржы ағынын жазып отырады. Бұл жақсы көрсеткіш емес. Қаржыны бақылау — байлыққа бастайтын алғашқы қадам. Қалған 61% өз ақшасының қайда кетіп жатқанын білмей, интуициямен әрекет етеді. Бұл — импульсивті шығынға, ретсіз қарызға батуға немесе жоспарсыз өмірге әкелуі мүмкін.
🔎 2-позицияны былай талдады: Ақша жинайтындар аздап басымырақ болғанда жақсы болар еді. Қор жинау деген — күтпеген жағдайдан сақтанатын және адамды қаржылық еркіндікке жеткізетін бірден-бір жол. Респонденттердің 57%-ы жалақыдан жалақыға өмір сүріп отыр. Бұл — көпшіліктің өмір сүру салты тәуекелмен өтіп жатыр деген сөз.
🔎 3-позицияны былай талдады: Респонденттердің көпшілігі жалғыз табыс көзіне тәуелді екен. Бұл бүгінгі нарықтық жағдайда қауіпті құбылыс. Егер сол бір ғана табыс көзі жоғалатын болса, онда адамның тұрмысы шайқалады деген сөз. Ал аудиторияның 33%-ы қосымша табыс көздерін іздеуге тырысатыны қуантады — бұл қаржылық тұрғыда дамуға ұмтылыстың белгісі.
✅ Жалпы баға:
Сенің аудиторияңда қаржылық сауаттылықтың бастапқы деңгейі қалыптасып қойған, бірақ әлі де тұрақты дағды мен терең түсінік жетіспейді. Бұл — қалыпты, әрі түзетуге болатын жағдай. Көпшіліктің өз ақшасын басқаруға саналы түрде кірісе алмауы — оларда білім немесе мотивация жетіспейтінін аңғартады.
Достар, жасанды интеллектің анализі осылай шықты. Соңында осы каналдың авторы ретінде маған да кеңес бере кетіпті.
Кіріс пен шығысты жазып отыруды насихаттай бер, «50/30/20» ережесін айтып қой деді. Оған біздің жазбамыз мынау — https://t.me/qarzhylyq_sauat/762
Инвестиция көздерін ұсына бер деді. Оған біздің бір мысалымыз мынау — https://t.me/qarzhylyq_sauat/907
Табысты арттыруға қатысты қызықты кейстерді көбірек жазуға тырыс деді. Оған біздің жазбамыз мынау — https://t.me/qarzhylyq_sauat/913
Мотивацияны күшейт деді. Оған біздің жазбамыз мынау — https://t.me/qarzhylyq_sauat/881
Қысқасы, қолдан келгенше жан-жақты қамтуға тырысып жатқан жай бар. Бұл каналдың ашылғанына осы мамырда 2 жыл толып отыр. Бұл аралықта көп пайдалы дүниені ұсынуға тырысып бақтым. Сол бағыттан таймаймыз. Қатарға қосылыңыз, оқыңыз, пікір білдіріп, реакция беріп отырыңыз.
Құрметпен, Сіздің «ҚАРЖЫЛЫҚ САУАТ»
https://t.me/qarzhylyq_sauat
Өткенде осы алаңда 3 рет анонимді сауалнама жүргізген едім. Оқырман барынша көбірек қатыссын, көрсін, оқысын деп ешқандай материал жариялағам жоқ. Сұрақтар былай қойылған еді:
❓«Табыс пен шығынды бақылайсыз ба?»
Иә, келген-кеткен әр теңгемді жазып отырам — 39%
Жоқ, бақыламаймын — 61%
❓«Ақшалай қор жинауды әдетке айналдыра алдыңыз ба?»
Иә, ай сайын жинаймын — 43%
Жоқ, бар тапқанымды жұмсаймын — 57%
❓«Ақша табар жолыңыз жеткілікті ме?»
Бір ғана табыс көзіне сүйенемін — 67%
Бірнеше табыс көзін табуға тырысамын — 33%.
Осы жауапты жасанды интеллектке (ЖИ) талдатып көргем. ЖИ оқырманның қаржылық біліміне және шешіміне көп көңілі толмайтынын аңғартты. Көпшіліктің өмір сүру салтында тәуекел көп дейді.
🔎 1-позицияны былай талдады: Тек 10 адамның 4-еуі ғана қаржы ағынын жазып отырады. Бұл жақсы көрсеткіш емес. Қаржыны бақылау — байлыққа бастайтын алғашқы қадам. Қалған 61% өз ақшасының қайда кетіп жатқанын білмей, интуициямен әрекет етеді. Бұл — импульсивті шығынға, ретсіз қарызға батуға немесе жоспарсыз өмірге әкелуі мүмкін.
🔎 2-позицияны былай талдады: Ақша жинайтындар аздап басымырақ болғанда жақсы болар еді. Қор жинау деген — күтпеген жағдайдан сақтанатын және адамды қаржылық еркіндікке жеткізетін бірден-бір жол. Респонденттердің 57%-ы жалақыдан жалақыға өмір сүріп отыр. Бұл — көпшіліктің өмір сүру салты тәуекелмен өтіп жатыр деген сөз.
🔎 3-позицияны былай талдады: Респонденттердің көпшілігі жалғыз табыс көзіне тәуелді екен. Бұл бүгінгі нарықтық жағдайда қауіпті құбылыс. Егер сол бір ғана табыс көзі жоғалатын болса, онда адамның тұрмысы шайқалады деген сөз. Ал аудиторияның 33%-ы қосымша табыс көздерін іздеуге тырысатыны қуантады — бұл қаржылық тұрғыда дамуға ұмтылыстың белгісі.
✅ Жалпы баға:
Сенің аудиторияңда қаржылық сауаттылықтың бастапқы деңгейі қалыптасып қойған, бірақ әлі де тұрақты дағды мен терең түсінік жетіспейді. Бұл — қалыпты, әрі түзетуге болатын жағдай. Көпшіліктің өз ақшасын басқаруға саналы түрде кірісе алмауы — оларда білім немесе мотивация жетіспейтінін аңғартады.
Достар, жасанды интеллектің анализі осылай шықты. Соңында осы каналдың авторы ретінде маған да кеңес бере кетіпті.
Кіріс пен шығысты жазып отыруды насихаттай бер, «50/30/20» ережесін айтып қой деді. Оған біздің жазбамыз мынау — https://t.me/qarzhylyq_sauat/762
Инвестиция көздерін ұсына бер деді. Оған біздің бір мысалымыз мынау — https://t.me/qarzhylyq_sauat/907
Табысты арттыруға қатысты қызықты кейстерді көбірек жазуға тырыс деді. Оған біздің жазбамыз мынау — https://t.me/qarzhylyq_sauat/913
Мотивацияны күшейт деді. Оған біздің жазбамыз мынау — https://t.me/qarzhylyq_sauat/881
Қысқасы, қолдан келгенше жан-жақты қамтуға тырысып жатқан жай бар. Бұл каналдың ашылғанына осы мамырда 2 жыл толып отыр. Бұл аралықта көп пайдалы дүниені ұсынуға тырысып бақтым. Сол бағыттан таймаймыз. Қатарға қосылыңыз, оқыңыз, пікір білдіріп, реакция беріп отырыңыз.
Құрметпен, Сіздің «ҚАРЖЫЛЫҚ САУАТ»
https://t.me/qarzhylyq_sauat
Forwarded from ArshatGo
Қазіргі "психолог-коучтар" қалай сендіріп жібереді?
Олар миыңның қалай жұмыс істейтінін біледі.
Мысалы, былай дейді:
– Сен сырттай күліп жүресің, бірақ іштей шаршағансың
– Сен өзгелерге көмектесіп жүріп, өзіңді ұмыт қалдырасың
– Сенде үлкен потенциал бар, бірақ оны толық аша алмай жүрсің
Бұл Форер эффекті деп аталады екен Жалпылама, бәрімізге тән сипаттамалар. Бірақ біреу айтқан кезде сен оны нақты өзіңе қабылдап, "мен туралы дәл айтты" деп ойласың.
Содан кейін не істейді?
– "ішіңдегі бала" туралы айта бастайды
– "Сенің энергияңды ашу керек" дейді
– “Мына курс/кітап саған көмектеседі” деп сатады
Бұлардың көбінің "терапиясы" – нақты диагностика емес, эмоциялық манипуляция. Жұрттың сенімі – олардың табысы.
Шын психолог – сендіруге емес, түсіндіруге тырысады.
Ал коучтар көп жағдайда – сені өздеріне сендіру үшін сөйлейді.
Олар миыңның қалай жұмыс істейтінін біледі.
Мысалы, былай дейді:
– Сен сырттай күліп жүресің, бірақ іштей шаршағансың
– Сен өзгелерге көмектесіп жүріп, өзіңді ұмыт қалдырасың
– Сенде үлкен потенциал бар, бірақ оны толық аша алмай жүрсің
Бұл Форер эффекті деп аталады екен Жалпылама, бәрімізге тән сипаттамалар. Бірақ біреу айтқан кезде сен оны нақты өзіңе қабылдап, "мен туралы дәл айтты" деп ойласың.
Содан кейін не істейді?
– "ішіңдегі бала" туралы айта бастайды
– "Сенің энергияңды ашу керек" дейді
– “Мына курс/кітап саған көмектеседі” деп сатады
Бұлардың көбінің "терапиясы" – нақты диагностика емес, эмоциялық манипуляция. Жұрттың сенімі – олардың табысы.
Шын психолог – сендіруге емес, түсіндіруге тырысады.
Ал коучтар көп жағдайда – сені өздеріне сендіру үшін сөйлейді.
«Бай болу үшін емес, арманыңды жүзеге асыру үшін жұмыс істе»
Жаңа аптаны мотивациямен бастап көрейік. Мысалы, сіз, әдетте, жұмыс аптасын неден бастайсыз? Жолда немесе жұмысқа келе интернетті шолып, өткен тәуліктерде не болды деп жаңалықтар оқитын боларсыз. Біреулер таңғы асын әріптестермен бірге ішкенді ұнатуы мүмкін. Тіпті кофе ішпесе жұмысқа кірісе алмайтын да адамдар бар болар... Кофе демекші, бүгінгі #аптаашар жазбамыз Starbucks жайында болғалы отыр. Ол қалай танымал брендке айналды? Бастау шағында кім тұр? Оның иесін табысқа әкелген жол — бір ғана іссапар екенін білуші ме едіңіз? Білмеген болсаңыз, айтайық (жазайық).
«Қу ақша» жеткізетін бе еді...
Кейіпкеріміздің есім-сойы — Говард Шульц. Starbucks компаниясының негізін қалаған адам. Кедейшіліктен — әлемдік алпауытқа айнала алған табысты кәсіпкер. Нью-Йорктің Бруклин деген жерінде өте қарапайым отбасында дүниеге келген. Әкесі жүк көлігін жүргізсе, анасы — үй шаруасындағы әйел. Екеуінің де табысы мардымсыз болады. «Қу ақша» жеткізетін бе еді...
Бала Говард спортқа құмар болады. Америка футболы арқылы стипендия алып, университетке оқуға түседі. Әрине, кедей отбасынан шыққан бала үшін бұл үлкен мүмкіндік еді. Бизнеске деген қызығушылығы сол университетте жүргенде ояна бастайды.
Негізі, Starbucks — Говард Шульцтің төл компаниясы емес. Ол бұл компанияға жұмысқа тұрған кезде Starbucks тек кофе дәнін сататын дүкен болған. Яғни, ол кезде «латте», «капучино» деген ұғым атымен жоқ. Говард өз карьерасын Xerox компаниясында сатушы ретінде бастап, кейін осы Starbucks-ке маркетинг директоры болып барады.
Тағдырды өзгерткен сапар
1983 жыл. Италияға жол түседі. Еуропаға сапар шеккен Шульц қала көшелерінен кофеханалар көреді. Таңертеңгілік уақыт. Көше толы кофехана. Эспрессо ішіп, баристамен әңгіме құрып тұрған жұрт. Әр адам өз уақытын рахат сезіммен өткізіп жатқандай. Дәл сол көрініс Говардтың өмірін өзгертеді. Мұндайды бұрын-соңды көрмеген ол нағыз кофехана мәдениетімен танысады.
Кейін бір әңгімесінде ол: «мен тек кофе емес, әлеуметтік тәжірибе сатқым келді» - деп еске алады.
Не керек, қызмет орны — Starbucks-ке оралған соң тек кофе дәнін сатумен шектеліп отырған компанияға Шульц кофехана ашуды ұсынады. Бірақ компания иелері ол идеяны қабылдамайды...
Сөзін өткізе алмаған Говард уақыт жоғалтпай, өз ісін бастауға бел буады. Не істейді дейсіз ғой, жұмыстан шығады. Өзінің кофеханасын ашып, «Il Giornale» деп атау береді. Бірнеше жыл ішінде мол табысқа кенелген Шульц, не керек, Starbucks-ті толықтай сатып алады ғой.
Шульц кофені тек сусын ретінде емес, тәжірибе ретінде сатты. Әр дүкеннің өз атмосферасы болды. Ондағы музыка, кофехананың иісі, қызмет көрсету сапасы — бәрі тұтынушыны өзіне еріксіз тартып әкетеді.
1992 жылы Starbucks NASDAQ биржасына шығады. Сөйтіп, компания күн сайын орта есеппен 2 жаңа дүкеннен ашып отырған. Бүгінде Starbucks — дүниежүзінде 30 000 (отыз мыңнан) астам нүктесі бар алпауыт корпорация.
Шульцтің байлығы бірнеше миллиард долларға жетсе де, ол байлық пен өмірге деген көзқарасын жоғалтпайды. Ұжымының жағдайын жасап, қызметкерлерін медсақтандырумен тегін қамтамасыз етіп, тіпті университетте оқитын жұмысшыларының оқу ақысының бір бөлігін төлеп беріп отырған.
Өмірлік ұстанымы: «Бай болу үшін емес, арманыңды жүзеге асыру үшін жұмыс істе. Ақша — оның нәтижесі ғана.»
https://t.me/qarzhylyq_sauat
Жаңа аптаны мотивациямен бастап көрейік. Мысалы, сіз, әдетте, жұмыс аптасын неден бастайсыз? Жолда немесе жұмысқа келе интернетті шолып, өткен тәуліктерде не болды деп жаңалықтар оқитын боларсыз. Біреулер таңғы асын әріптестермен бірге ішкенді ұнатуы мүмкін. Тіпті кофе ішпесе жұмысқа кірісе алмайтын да адамдар бар болар... Кофе демекші, бүгінгі #аптаашар жазбамыз Starbucks жайында болғалы отыр. Ол қалай танымал брендке айналды? Бастау шағында кім тұр? Оның иесін табысқа әкелген жол — бір ғана іссапар екенін білуші ме едіңіз? Білмеген болсаңыз, айтайық (жазайық).
«Қу ақша» жеткізетін бе еді...
Кейіпкеріміздің есім-сойы — Говард Шульц. Starbucks компаниясының негізін қалаған адам. Кедейшіліктен — әлемдік алпауытқа айнала алған табысты кәсіпкер. Нью-Йорктің Бруклин деген жерінде өте қарапайым отбасында дүниеге келген. Әкесі жүк көлігін жүргізсе, анасы — үй шаруасындағы әйел. Екеуінің де табысы мардымсыз болады. «Қу ақша» жеткізетін бе еді...
Бала Говард спортқа құмар болады. Америка футболы арқылы стипендия алып, университетке оқуға түседі. Әрине, кедей отбасынан шыққан бала үшін бұл үлкен мүмкіндік еді. Бизнеске деген қызығушылығы сол университетте жүргенде ояна бастайды.
Негізі, Starbucks — Говард Шульцтің төл компаниясы емес. Ол бұл компанияға жұмысқа тұрған кезде Starbucks тек кофе дәнін сататын дүкен болған. Яғни, ол кезде «латте», «капучино» деген ұғым атымен жоқ. Говард өз карьерасын Xerox компаниясында сатушы ретінде бастап, кейін осы Starbucks-ке маркетинг директоры болып барады.
Тағдырды өзгерткен сапар
1983 жыл. Италияға жол түседі. Еуропаға сапар шеккен Шульц қала көшелерінен кофеханалар көреді. Таңертеңгілік уақыт. Көше толы кофехана. Эспрессо ішіп, баристамен әңгіме құрып тұрған жұрт. Әр адам өз уақытын рахат сезіммен өткізіп жатқандай. Дәл сол көрініс Говардтың өмірін өзгертеді. Мұндайды бұрын-соңды көрмеген ол нағыз кофехана мәдениетімен танысады.
Кейін бір әңгімесінде ол: «мен тек кофе емес, әлеуметтік тәжірибе сатқым келді» - деп еске алады.
Не керек, қызмет орны — Starbucks-ке оралған соң тек кофе дәнін сатумен шектеліп отырған компанияға Шульц кофехана ашуды ұсынады. Бірақ компания иелері ол идеяны қабылдамайды...
Сөзін өткізе алмаған Говард уақыт жоғалтпай, өз ісін бастауға бел буады. Не істейді дейсіз ғой, жұмыстан шығады. Өзінің кофеханасын ашып, «Il Giornale» деп атау береді. Бірнеше жыл ішінде мол табысқа кенелген Шульц, не керек, Starbucks-ті толықтай сатып алады ғой.
Шульц кофені тек сусын ретінде емес, тәжірибе ретінде сатты. Әр дүкеннің өз атмосферасы болды. Ондағы музыка, кофехананың иісі, қызмет көрсету сапасы — бәрі тұтынушыны өзіне еріксіз тартып әкетеді.
1992 жылы Starbucks NASDAQ биржасына шығады. Сөйтіп, компания күн сайын орта есеппен 2 жаңа дүкеннен ашып отырған. Бүгінде Starbucks — дүниежүзінде 30 000 (отыз мыңнан) астам нүктесі бар алпауыт корпорация.
Шульцтің байлығы бірнеше миллиард долларға жетсе де, ол байлық пен өмірге деген көзқарасын жоғалтпайды. Ұжымының жағдайын жасап, қызметкерлерін медсақтандырумен тегін қамтамасыз етіп, тіпті университетте оқитын жұмысшыларының оқу ақысының бір бөлігін төлеп беріп отырған.
Өмірлік ұстанымы: «Бай болу үшін емес, арманыңды жүзеге асыру үшін жұмыс істе. Ақша — оның нәтижесі ғана.»
https://t.me/qarzhylyq_sauat
Ал, бізде кофе сатып, бизнес жүргізіп отырған кәсіпкерлер бар бәлені тілден тауып отыр.
Есіңізде ме, Qazaq Coffee деген кофейня басшылығы: «менің персоналым қазақ тілінде қызмет көрсетуге міндетті емес!» деп қазақша меню ұсынудан бас тартқаны үшін қазақстандықтардың жаппай қарсылығына тап болып, ақыр соңында жабылып тынған еді. Ол туралы кезінде жаздық — https://t.me/qarzhylyq_sauat/767
Енді бүгін тағы бір қызық кейс пайда болды. Қазақстанда Smart Coffee франшизасына иелік ететін Евгений Глински есімді (ашық дереккөздердегі мәлімет бойынша ресейлік) кәсіпкер әлеуметтік желіде 2022 жылғы Қаңтар оқиғасына қатысты пікір жазып, өз ойын былай түйіпті-міс:
«...Вы госпереворот остановить без нас не смогли, воины...»
Осындай пікір жазылған скриндегі жазбадан соң қазақстандықтар Smart Coffee бизнесіне бойкот жариялап жатыр екен. 2GIS-те де компанияның рейтингін түсіру үшін жаппай реакция білдіруге көшкен.
Бірақ, Глинскидің өзі «ол пікірді жазған мен емес, аккаунтым бұзылды» деген сарында жауап беруге тырысыпты. Ақ-қарасын өзі білер.
P.S. Біздегі «бизнестің» сиқы осындай. Нарықта осындай қанша кейс болды, бірақ сабақ алып жатқаны аз. Аудиториямен санасуды білмеу деген — бизнес үшін кешірілмес «күнә» ғой...
https://t.me/qarzhylyq_sauat
Есіңізде ме, Qazaq Coffee деген кофейня басшылығы: «менің персоналым қазақ тілінде қызмет көрсетуге міндетті емес!» деп қазақша меню ұсынудан бас тартқаны үшін қазақстандықтардың жаппай қарсылығына тап болып, ақыр соңында жабылып тынған еді. Ол туралы кезінде жаздық — https://t.me/qarzhylyq_sauat/767
Енді бүгін тағы бір қызық кейс пайда болды. Қазақстанда Smart Coffee франшизасына иелік ететін Евгений Глински есімді (ашық дереккөздердегі мәлімет бойынша ресейлік) кәсіпкер әлеуметтік желіде 2022 жылғы Қаңтар оқиғасына қатысты пікір жазып, өз ойын былай түйіпті-міс:
«...Вы госпереворот остановить без нас не смогли, воины...»
Осындай пікір жазылған скриндегі жазбадан соң қазақстандықтар Smart Coffee бизнесіне бойкот жариялап жатыр екен. 2GIS-те де компанияның рейтингін түсіру үшін жаппай реакция білдіруге көшкен.
Бірақ, Глинскидің өзі «ол пікірді жазған мен емес, аккаунтым бұзылды» деген сарында жауап беруге тырысыпты. Ақ-қарасын өзі білер.
P.S. Біздегі «бизнестің» сиқы осындай. Нарықта осындай қанша кейс болды, бірақ сабақ алып жатқаны аз. Аудиториямен санасуды білмеу деген — бизнес үшін кешірілмес «күнә» ғой...
https://t.me/qarzhylyq_sauat
«Собеседование»: өзіңе сенімді бол, бірақ тәкәппар көрінбе
Табысты қызмет те — тәуір тұрмысқа кепіл болатын табыс көзі. Жақсы жұмыс табу үшін де оған жақсы дайындық керек. Ол дайындық неден басталады? Әлбетте, резюме реттеуден. Оны кез келген мекеме/компания талап етеді. Бірақ, шындап келгенде көп адам резюме дайындауға немқұрайды қарайды. Бірі толтыру ережесін білмеуі мүмкін, енді бірінің қолынан келмей жатады. Екінші маңызды қадам — жұмыс беруші тараппен өтетін әңгімелесу (собеседование). Бұл да көп маманның тағдырын шешуге ықпал ететін фактор. Осы жайында ойланып көрейік.
Резюмеге салғырт қарауға болмайды
Резюме бізге кез келген жаста керек болуы мүмкін, сондықтан, тұрақты жұмыс орныңыз болса да, жыл сайын жаңалап, ақпаратты толықтырып, алдын ала дайындап жүргеннің еш артықтығы жоқ және ол үнемі «қол астында» болғаны жақсы. Кез келген уақытта, кез келген жерде керемет жұмыс шыға қалуы мүмкін. Сондайда сұраушы тарапқа жібере қоятын резюменің дайын тұрғаны жақсы.
Жиі кездесетін қателіктер
Иә, резюме толтырғанда да қатеге жол беруге болмайды. Элементар қатенің өзі бізді өз мүмкіндігімізден айыруы мүмкін. Резюме дайындаудағы қатенің бірі — я ол тым қысқа болады, я тым көлемді болады. Шама келсе, жұмысқа қатысы бар ақпаратты ғана көрсеткен дұрыс.
Орфографиялық/грамматикалық қате
Қарапайым әріптен қате жіберудің өзі адамның жауапкершілігіне сын боп қадалуы мүмкін. Осы жағынан деңгейді түсіріп алмаған жақсы. Реті келсе, өзіңізден басқа бір адамға тексертіп алғанның еш сөкеттігі жоқ. «Бір бас жақсы, екі бас одан да жақсы».
Өзіңіз жайында сипаттағанда жалпыға ұрынбаған абзал. Мысалы, «жауапкершілігім жоғары» деп жалпылай жаза салғаннан — «клиентпен жұмыс кезінде шағым санын 30%-ға азайттым» деген дерек әлдеқайда құнды болады.
Қолдан келмейтін істі (дағды/навык) жазбай-ақ қойған жөн. Әңгімелесу кезінде ол жайында сұрап қалса,ұятқа қаласыз .
Резюменің дизайны да үлкен рөл ойнайды. Көрер көзге әдемі әрі кәсіби дайындалған құжат жұмыс берушіге жағымды әсер қалдырары анық. Ондай резюме дайындау үшін де бізге «фотошопер» болудың қажеті жоқ.
Бұл жағынан онлайн жұмыс істейтін тегін палформалар интернетте көп-ақ. Соның біреуі де жетіп жатыр, мысалы ол — Canva (canva.com) дер едім. Өйткені артықшылығы көп. Дайын шаблондардың басым бөлігі сайтта тегін тұр. Дизайны жағынан да осал емес. Сайтқа кіріп, электронды поштамен немесе әлеуметтік желідегі аккаунтпен тіркеліп, толтыра бер. Резюме дайын болғанда PDF форматында жүктеп алуға болады.
Компанияны зерттеп ал
Енді дидарласу жайын айтайық. Иә, интернеттен болсын, таныс арқылы болсын, бос жұмыс орнын таптыңыз делік. Сіздің резюмемен танысып болған соң жұмыс беруші тарап екіжақты диалогқа шақыруы мүмкін.
Мұндайда қуанған жақсы, әрине, бірақ бірден жетіп бармас бұрын сол компания туралы көбірек біліп барған жақсы. Қазір бәрінің ресми сайты бар. Немен айналысады, басты миссиясы не, не шығарады, нарықта қандай қызмет көрсетеді, соңғы жаңалықтары қандай — бәрі маңызды.
«Өзіңіз туралы айтып беріңізші», «неге бізге жұмысқа келгіңіз келеді?», «әлсіз/күшті тұстарыңыз қандай?» деген сұрақтарға алдын ала жауап ойластырып барған жөн.
Сосын диалог соңында бізге де сұрақ қою мүмкіндігі берілуі мүмкін. Сол сәтті барынша ұтымды қолданып қалу керек. «Ұжымда/командада қанша адам бар?», «жаңа маманға (яғни, маған) қандай талап қойылады?», «бұл позицияның басты мақсаты мен миссия қандай?» деп батыл сұрай алған адам өзінің осы жұмысқа қаншалықты ынталы екенін аңғарта алады.
Киіп барған киіміміз де компания мәдениетіне сай болғаны жөн. Бұл жағынан классикалық стиль көп жерден құтқарады. Сосын, адам өзіне сенімді болғаны жақсы, бірақ тәкәппар көрінуден де аулақ болған дұрыс. Іске сәт!
https://t.me/qarzhylyq_sauat
Табысты қызмет те — тәуір тұрмысқа кепіл болатын табыс көзі. Жақсы жұмыс табу үшін де оған жақсы дайындық керек. Ол дайындық неден басталады? Әлбетте, резюме реттеуден. Оны кез келген мекеме/компания талап етеді. Бірақ, шындап келгенде көп адам резюме дайындауға немқұрайды қарайды. Бірі толтыру ережесін білмеуі мүмкін, енді бірінің қолынан келмей жатады. Екінші маңызды қадам — жұмыс беруші тараппен өтетін әңгімелесу (собеседование). Бұл да көп маманның тағдырын шешуге ықпал ететін фактор. Осы жайында ойланып көрейік.
Резюмеге салғырт қарауға болмайды
Резюме бізге кез келген жаста керек болуы мүмкін, сондықтан, тұрақты жұмыс орныңыз болса да, жыл сайын жаңалап, ақпаратты толықтырып, алдын ала дайындап жүргеннің еш артықтығы жоқ және ол үнемі «қол астында» болғаны жақсы. Кез келген уақытта, кез келген жерде керемет жұмыс шыға қалуы мүмкін. Сондайда сұраушы тарапқа жібере қоятын резюменің дайын тұрғаны жақсы.
Жиі кездесетін қателіктер
Иә, резюме толтырғанда да қатеге жол беруге болмайды. Элементар қатенің өзі бізді өз мүмкіндігімізден айыруы мүмкін. Резюме дайындаудағы қатенің бірі — я ол тым қысқа болады, я тым көлемді болады. Шама келсе, жұмысқа қатысы бар ақпаратты ғана көрсеткен дұрыс.
Орфографиялық/грамматикалық қате
Қарапайым әріптен қате жіберудің өзі адамның жауапкершілігіне сын боп қадалуы мүмкін. Осы жағынан деңгейді түсіріп алмаған жақсы. Реті келсе, өзіңізден басқа бір адамға тексертіп алғанның еш сөкеттігі жоқ. «Бір бас жақсы, екі бас одан да жақсы».
Өзіңіз жайында сипаттағанда жалпыға ұрынбаған абзал. Мысалы, «жауапкершілігім жоғары» деп жалпылай жаза салғаннан — «клиентпен жұмыс кезінде шағым санын 30%-ға азайттым» деген дерек әлдеқайда құнды болады.
Қолдан келмейтін істі (дағды/навык) жазбай-ақ қойған жөн. Әңгімелесу кезінде ол жайында сұрап қалса,
Резюменің дизайны да үлкен рөл ойнайды. Көрер көзге әдемі әрі кәсіби дайындалған құжат жұмыс берушіге жағымды әсер қалдырары анық. Ондай резюме дайындау үшін де бізге «фотошопер» болудың қажеті жоқ.
Бұл жағынан онлайн жұмыс істейтін тегін палформалар интернетте көп-ақ. Соның біреуі де жетіп жатыр, мысалы ол — Canva (canva.com) дер едім. Өйткені артықшылығы көп. Дайын шаблондардың басым бөлігі сайтта тегін тұр. Дизайны жағынан да осал емес. Сайтқа кіріп, электронды поштамен немесе әлеуметтік желідегі аккаунтпен тіркеліп, толтыра бер. Резюме дайын болғанда PDF форматында жүктеп алуға болады.
Компанияны зерттеп ал
Енді дидарласу жайын айтайық. Иә, интернеттен болсын, таныс арқылы болсын, бос жұмыс орнын таптыңыз делік. Сіздің резюмемен танысып болған соң жұмыс беруші тарап екіжақты диалогқа шақыруы мүмкін.
Мұндайда қуанған жақсы, әрине, бірақ бірден жетіп бармас бұрын сол компания туралы көбірек біліп барған жақсы. Қазір бәрінің ресми сайты бар. Немен айналысады, басты миссиясы не, не шығарады, нарықта қандай қызмет көрсетеді, соңғы жаңалықтары қандай — бәрі маңызды.
«Өзіңіз туралы айтып беріңізші», «неге бізге жұмысқа келгіңіз келеді?», «әлсіз/күшті тұстарыңыз қандай?» деген сұрақтарға алдын ала жауап ойластырып барған жөн.
Сосын диалог соңында бізге де сұрақ қою мүмкіндігі берілуі мүмкін. Сол сәтті барынша ұтымды қолданып қалу керек. «Ұжымда/командада қанша адам бар?», «жаңа маманға (яғни, маған) қандай талап қойылады?», «бұл позицияның басты мақсаты мен миссия қандай?» деп батыл сұрай алған адам өзінің осы жұмысқа қаншалықты ынталы екенін аңғарта алады.
Киіп барған киіміміз де компания мәдениетіне сай болғаны жөн. Бұл жағынан классикалық стиль көп жерден құтқарады. Сосын, адам өзіне сенімді болғаны жақсы, бірақ тәкәппар көрінуден де аулақ болған дұрыс. Іске сәт!
https://t.me/qarzhylyq_sauat
Соттан тыс банкроттыққа өтініш берушілерге қойылатын талап жеңілдетіліп жатыр
Бұл ақпаратты Мемлекеттік қызмет істері агенттігінен біліп отырмыз. Агенттік Қаржы министрлігіне ұсыныс білдіріп, адамды банкрот деп тануға қажет құжаттардың санын барынша азайтуға шақырыпты.
Соған қарағанда, бұрын соттан тыс банкроттық рәсімді бастау үшін көп құжат жинау керек болған. Енді оның қажеттілігі болмайды екен. Яғни, азаматтар өзінің қарыз мәселесін мейілінше тез шешуге мүмкіндік алмақ.
✅ Енді мына құжаттар талап етілмейді:
1) нақты қарыз сомасын растайтын құжат;
2) әр несие берушінің атауы туралы мәлімет;
3) қарызды реттеу әрекеттерін дәлелдейтін түрлі анықтамалар мен мәліметтер.
❓Сонда не өзгерді?
Бұрын азаматтар талап етілетін құжаттарды/мәліметтерді қағаз жүзінде жинап, көп уақытын жұмсайтын. Енді тиісті ақпараттық жүйелер өзара интеграцияланып, Мемлекеттік кірістер органдары керек мәліметтерді кредиттік бюро жүйесінен тікелей алатын болды.
@qarzhylyq_sauat азаматтар үшін бұл процестің барынша жеңілдетіліп жатқанын құптайды, алайда, оқырманды өзін банкрот деп жариялауға мейілінше асықпауға шақырады. Өйткені оның салдары бар. Бұрын біз ол туралы жазғанбыз. Орайы келген тұста каналға жаңа қосылып жатқан оқырман үшін сілтеме ұсына кетуді парыз көріп отырмын:
Өзіңді банкрот деп жариялауға асықпа! — https://t.me/qarzhylyq_sauat/13
Ал, мына жерде біз соттан тыс банкроттыққа қалай өтініш береміз деген сұраққа жауап бергенбіз:
Банкроттыққа бастайтын 7 қадам — https://t.me/qarzhylyq_sauat/163
Банкроттыққа қатысты шешім қабылдауды әр азаматтың өз еркіне қалдырамыз. Дегенмен, біз ұсынған ақпараттарды шолып, ой таразысына салып, барынша ұтымды вариант таңдайды деп сенеміз.
https://t.me/qarzhylyq_sauat
Бұл ақпаратты Мемлекеттік қызмет істері агенттігінен біліп отырмыз. Агенттік Қаржы министрлігіне ұсыныс білдіріп, адамды банкрот деп тануға қажет құжаттардың санын барынша азайтуға шақырыпты.
Соған қарағанда, бұрын соттан тыс банкроттық рәсімді бастау үшін көп құжат жинау керек болған. Енді оның қажеттілігі болмайды екен. Яғни, азаматтар өзінің қарыз мәселесін мейілінше тез шешуге мүмкіндік алмақ.
✅ Енді мына құжаттар талап етілмейді:
1) нақты қарыз сомасын растайтын құжат;
2) әр несие берушінің атауы туралы мәлімет;
3) қарызды реттеу әрекеттерін дәлелдейтін түрлі анықтамалар мен мәліметтер.
❓Сонда не өзгерді?
Бұрын азаматтар талап етілетін құжаттарды/мәліметтерді қағаз жүзінде жинап, көп уақытын жұмсайтын. Енді тиісті ақпараттық жүйелер өзара интеграцияланып, Мемлекеттік кірістер органдары керек мәліметтерді кредиттік бюро жүйесінен тікелей алатын болды.
@qarzhylyq_sauat азаматтар үшін бұл процестің барынша жеңілдетіліп жатқанын құптайды, алайда, оқырманды өзін банкрот деп жариялауға мейілінше асықпауға шақырады. Өйткені оның салдары бар. Бұрын біз ол туралы жазғанбыз. Орайы келген тұста каналға жаңа қосылып жатқан оқырман үшін сілтеме ұсына кетуді парыз көріп отырмын:
Өзіңді банкрот деп жариялауға асықпа! — https://t.me/qarzhylyq_sauat/13
Ал, мына жерде біз соттан тыс банкроттыққа қалай өтініш береміз деген сұраққа жауап бергенбіз:
Банкроттыққа бастайтын 7 қадам — https://t.me/qarzhylyq_sauat/163
Банкроттыққа қатысты шешім қабылдауды әр азаматтың өз еркіне қалдырамыз. Дегенмен, біз ұсынған ақпараттарды шолып, ой таразысына салып, барынша ұтымды вариант таңдайды деп сенеміз.
https://t.me/qarzhylyq_sauat
«...бүгіннен бастап банкротпын»
Бүгін банкке бардым. Ығы-жығы адам. Кезек күтіп отырмын. 5-6 минуттан кейін бір ағай кірді. Сирек шаш, желең мұрт. Триконың үстінде көк көйлек.
Күзетші күтіп алып, қандай шаруа деп сұрады.
- Қашан келсем ылғи алдымнан шығасың. Сенің істейтін басқа шаруаң жоқ па деп ашуланды күзетші кісіге.
Отырған орнымнан қозғалып жақынырақ бардым. Сәлден соң екі қыз жүгіріп келді. Извините бірдеңе-бірдеңе деп бәйек болуда.
- Мен өз-өзімді банкрот деп жарияладым. Сендер банкі емес,түбі тесік шелексіңдер . Өткенде өтініш жазып кетіп едім, сізге не положено деп жауап келіпті. Соятын тышқақ лағым жоқ. Құдай-ау не қылған нәрсе?
Екі қыз бірдеңе айтуға оқталып еді, басты қатырмай бастықтарыңды шақырыңдар деді.
- Кеше құдалықта отырсам мың рет звондады. Қарадай қуыстанып зорға отырдым. Тіпті мазаны алып біттіңдер. Талақтарың тарс айырылса да айтайын, бүгіннен бастап банкротпын.
Анау екі қыз аң-таң. Ағай сіз просто так банкрот бола алмайсыз. Ол үшін үйтіңіз, бүйтіңіз деп түсіндіріп жатыр.
Сол екі арада біреу звондап қалды. Қызылды басып жіберді. Екінші рет тағы звондады. Трубканы көтеріп,әкеңнің аузы неге звондай бересің, банкте тұрмын деп айқайлады.
Күзетші тағы келді. Сіздің банкрот болғаныңызды түсініп тұрмын. Бірақ қоғамдық орында боқтамаңыз, тыныштық сақтаңыз деді.
Ағам одан сайын ашуланды. Очередте отырған городская бір кемпір, мужчина не хамите, вы здесь не один деді.
-Әй қызыл бас , басты қатырмаш, сенің де жетісіп жүргенің шамалы шығар деп шатақ шығарды ағам. Содан не керек, үлкендеу бастық келді. Ағам қағаздарын құшақтап соның кабинетіне кетті.
Менің қаржылық сауатым жоқ. Анау ағайдан өзімді көргендей болдым. Неше рет қажетсіз шығындарға ұрындым. Сабақ алғаным шамалы. Ойға батып кетіппін. Городская апай маған мужчина, мужчина деп жатыр. Таблоға қарасам менің кезегім келіпті...
Жазба иесі: Ербол Мәндібек, желі қолданушысы
(Автордың орфографиясы мен пунктуациясы сақталды)
#ТақырыпқаТұздық #БоямасызӨмір
@qarzhylyq_sauat
Бүгін банкке бардым. Ығы-жығы адам. Кезек күтіп отырмын. 5-6 минуттан кейін бір ағай кірді. Сирек шаш, желең мұрт. Триконың үстінде көк көйлек.
Күзетші күтіп алып, қандай шаруа деп сұрады.
- Қашан келсем ылғи алдымнан шығасың. Сенің істейтін басқа шаруаң жоқ па деп ашуланды күзетші кісіге.
Отырған орнымнан қозғалып жақынырақ бардым. Сәлден соң екі қыз жүгіріп келді. Извините бірдеңе-бірдеңе деп бәйек болуда.
- Мен өз-өзімді банкрот деп жарияладым. Сендер банкі емес,
Екі қыз бірдеңе айтуға оқталып еді, басты қатырмай бастықтарыңды шақырыңдар деді.
- Кеше құдалықта отырсам мың рет звондады. Қарадай қуыстанып зорға отырдым. Тіпті мазаны алып біттіңдер. Талақтарың тарс айырылса да айтайын, бүгіннен бастап банкротпын.
Анау екі қыз аң-таң. Ағай сіз просто так банкрот бола алмайсыз. Ол үшін үйтіңіз, бүйтіңіз деп түсіндіріп жатыр.
Сол екі арада біреу звондап қалды. Қызылды басып жіберді. Екінші рет тағы звондады. Трубканы көтеріп,
Күзетші тағы келді. Сіздің банкрот болғаныңызды түсініп тұрмын. Бірақ қоғамдық орында боқтамаңыз, тыныштық сақтаңыз деді.
Ағам одан сайын ашуланды. Очередте отырған городская бір кемпір, мужчина не хамите, вы здесь не один деді.
-
Менің қаржылық сауатым жоқ. Анау ағайдан өзімді көргендей болдым. Неше рет қажетсіз шығындарға ұрындым. Сабақ алғаным шамалы. Ойға батып кетіппін. Городская апай маған мужчина, мужчина деп жатыр. Таблоға қарасам менің кезегім келіпті...
Жазба иесі: Ербол Мәндібек, желі қолданушысы
(Автордың орфографиясы мен пунктуациясы сақталды)
#ТақырыпқаТұздық #БоямасызӨмір
@qarzhylyq_sauat
Еркек — үйдің ережесі
"Үйде күйеуім болмаса, тамақ та істемеймін", - дегенді талай келіншектен естідім. Содан түйгенім - #еркек - үйдің #ережесі екен.
Рас! Еркегі бар үй таңертең уақытылы тұрып, таңғы ас, түсте обед, кешке кәдімгідей тойымды ас жасайды; Себебі еркек үйге кірер-кірмес "тамақ қайда?" дейді ғой.
Еркегі бар үй қатаң тәртіппен жүреді. Беймезгіл көшеде қаңғымайды, әйел де, бала да. Себебі бірі әкесінен, біреуі күйеуінен қаймығады.
Еркегі бар үй берекелі болады. Қайта-қайта дүкенге жүгірмей, бәрін қап-қабымен, етті жілігімен алып қояды. Өйткені еркектер кез келген уақытта үйге қонақ шақыра салады ғой. Айтпай алып келіп, "Қатын, қазанға етті сал" дейтіндері қаншама!
Жалпы, кеңдік, молшылық, жомарттық деген еркектің екінші аты ғой. Олар бар болса аямайды, қойын қалтасынан суырып алады да, көк қағазды ортаға тастай салады. Тіпті ол оның - соңғы ақшасы болса да. (Тиын санайтындары да бар, бірақ аз)
Біз әйелдер анау дейік, мынау дейік, еркексіз өмір қиын ғой.
Ел басына күн туғанда етігімен су кешетін кім?
Еркек!
Бізге қауіп төнгенде қорғайтын кім?
Еркек!
Бір басымызды екеу қылып, екі малымызды төртеу қылатын кім?
Еркек!
Басымызға пана салып, үй қылатын кім?
Еркек!
Ендеше, сол еркектер аман болсын!
Ал анау "ол бүйтті, ол сөйтті" деген ол - еркеліктің әңгімесі ғой. Сол еркектер бізге көңіл бөлсе деген. Әйтпесе, жеме жемге келгенде ешқандай әйел қойнындағы күйеуін ешкіммен бөліспейді) Сол қызғанғанынан өтірік жамандап қояды))
Мерекелеріңізбен еркек мырзалар!
Еркексіз өмір өмір ме?
Егілме, жаным, егілме! - деп жүре берейік біз еркелеееп!
Бұл сөздердің иесі: Mариям Абсаттар, журналист.
Автордың орфографиясы мен пунктуациясын сақтай отырып, қазақ ер-азаматтарының абыройын асқақтатып қояйық дедік.
@qarzhylyq_sauat телеграм-каналы да сөзден, тілектен тарылып қалмақ емес. Біз жігіттердің мерейін өзімізше көтеріп қоялық. Шындап келгенде, нағыз еркек — тек отбасын ғана емес, оның бюджетін де қорғайтын, ақшасын да басқаратын адам! Иә, 7 мамыр — ресми Отан қорғаушы күні. Бірақ, бұл күн тек әскери форма киген ерлерге ғана емес, өмірдің әр саласында табандылығымен, ерге тән мінезімен ЕРКЕК болып жүрген әр жігітке арналуы керек! Сонда ғана ер-азамат өзіне лайықты құрметті сезіне жүріп, алдына мақсат қояды. Күш-жігері тасып, әр ақшасына мығым болады. Отбасының сенімді тірегіне айналады. Бізден мотивация — осы!
Ал, жігіттер! Мінезді бол, есепке жүйрік бол! Актив артып, пассив азайсын!
https://t.me/qarzhylyq_sauat
"Үйде күйеуім болмаса, тамақ та істемеймін", - дегенді талай келіншектен естідім. Содан түйгенім - #еркек - үйдің #ережесі екен.
Рас! Еркегі бар үй таңертең уақытылы тұрып, таңғы ас, түсте обед, кешке кәдімгідей тойымды ас жасайды; Себебі еркек үйге кірер-кірмес "тамақ қайда?" дейді ғой.
Еркегі бар үй қатаң тәртіппен жүреді. Беймезгіл көшеде қаңғымайды, әйел де, бала да. Себебі бірі әкесінен, біреуі күйеуінен қаймығады.
Еркегі бар үй берекелі болады. Қайта-қайта дүкенге жүгірмей, бәрін қап-қабымен, етті жілігімен алып қояды. Өйткені еркектер кез келген уақытта үйге қонақ шақыра салады ғой. Айтпай алып келіп, "Қатын, қазанға етті сал" дейтіндері қаншама!
Жалпы, кеңдік, молшылық, жомарттық деген еркектің екінші аты ғой. Олар бар болса аямайды, қойын қалтасынан суырып алады да, көк қағазды ортаға тастай салады. Тіпті ол оның - соңғы ақшасы болса да. (Тиын санайтындары да бар, бірақ аз)
Біз әйелдер анау дейік, мынау дейік, еркексіз өмір қиын ғой.
Ел басына күн туғанда етігімен су кешетін кім?
Еркек!
Бізге қауіп төнгенде қорғайтын кім?
Еркек!
Бір басымызды екеу қылып, екі малымызды төртеу қылатын кім?
Еркек!
Басымызға пана салып, үй қылатын кім?
Еркек!
Ендеше, сол еркектер аман болсын!
Ал анау "ол бүйтті, ол сөйтті" деген ол - еркеліктің әңгімесі ғой. Сол еркектер бізге көңіл бөлсе деген. Әйтпесе, жеме жемге келгенде ешқандай әйел қойнындағы күйеуін ешкіммен бөліспейді) Сол қызғанғанынан өтірік жамандап қояды))
Мерекелеріңізбен еркек мырзалар!
Еркексіз өмір өмір ме?
Егілме, жаным, егілме! - деп жүре берейік біз еркелеееп!
Бұл сөздердің иесі: Mариям Абсаттар, журналист.
Автордың орфографиясы мен пунктуациясын сақтай отырып, қазақ ер-азаматтарының абыройын асқақтатып қояйық дедік.
@qarzhylyq_sauat телеграм-каналы да сөзден, тілектен тарылып қалмақ емес. Біз жігіттердің мерейін өзімізше көтеріп қоялық. Шындап келгенде, нағыз еркек — тек отбасын ғана емес, оның бюджетін де қорғайтын, ақшасын да басқаратын адам! Иә, 7 мамыр — ресми Отан қорғаушы күні. Бірақ, бұл күн тек әскери форма киген ерлерге ғана емес, өмірдің әр саласында табандылығымен, ерге тән мінезімен ЕРКЕК болып жүрген әр жігітке арналуы керек! Сонда ғана ер-азамат өзіне лайықты құрметті сезіне жүріп, алдына мақсат қояды. Күш-жігері тасып, әр ақшасына мығым болады. Отбасының сенімді тірегіне айналады. Бізден мотивация — осы!
Ал, жігіттер! Мінезді бол, есепке жүйрік бол! Актив артып, пассив азайсын!
https://t.me/qarzhylyq_sauat
Ұлы Жеңістің 80 жылдығына — ЖАҢА БАНКНОТА!
Ұлттық банк бүгін ерекше релиз таратты.
«Қаһарман отандастарымыздың ерлігіне құрмет таныту үшін Ұлттық Банк ұлттық валютада мерейтойлық банкнотаны айналымға шығарғалы отыр», - деп жазылған ресми ақпаратта.
Номиналы 1 000 теңгелік жаңа қағаз ақшалар 9 мамырда айналымға түседі. Олардың жалпы таралымы 5 миллион данамен шектелген.
Жаңа банкноталар өз құнына сай Қазақстан Республикасының бүкіл аумағында төлемнің барлық түрі бойынша қабылдануға жатады. Сондай-ақ банктік шотқа салуға, Қазақстан Республикасының барлық банкінде аударуға және ұсақталуға міндетті.
https://t.me/qarzhylyq_sauat
Ұлттық банк бүгін ерекше релиз таратты.
«Қаһарман отандастарымыздың ерлігіне құрмет таныту үшін Ұлттық Банк ұлттық валютада мерейтойлық банкнотаны айналымға шығарғалы отыр», - деп жазылған ресми ақпаратта.
Номиналы 1 000 теңгелік жаңа қағаз ақшалар 9 мамырда айналымға түседі. Олардың жалпы таралымы 5 миллион данамен шектелген.
Жаңа банкноталар өз құнына сай Қазақстан Республикасының бүкіл аумағында төлемнің барлық түрі бойынша қабылдануға жатады. Сондай-ақ банктік шотқа салуға, Қазақстан Республикасының барлық банкінде аударуға және ұсақталуға міндетті.
https://t.me/qarzhylyq_sauat
Қоңырау шалған адам алаяқ емес екенін қалай білуге болады?
Оқырманымыздың бірі осындай сұрақ қойып отыр екен. «Админ бұл туралы не ойлайды?» деп бастырмалатып бара жатқан соң, бір пост арнай кетейін деп шештім. Өйткені пікір арасында жауап қатсам, көп адам білмей қалуы мүмкін.
Былай қарағанда, қазір көбіміз телефонмен мазалайтын алаяқтарды танып қалдық. Солай ғой? Өйткені олар тым көп мазалап кетті. «Эфирге» көп шығып кетті. Аферистермен әркім өзінше күресіп, өз бетінше тойтарыс беріп жүр. Әркімнің өз әдісі бары — бір жағынан жақсы құбылыс. Өйткені ел-жұрттың арасында тойтарыс беретіндей-ақ иммунитет қалыптасып қалды.
Дегенмен, кейбір «белгілерге» назар аударып, ескере жүргеннің есебі түгел болмақ. Сол жайттарға тоқталып көрейік.
Бейтаныс нөмір мен бейтаныс дауыс
Қазіргі алаяқтар тым «наглый». Байланысқа сырттан шығып отырса да, шетелдік нөмірмен емін-еркін қоңырау шала береді. Негізі, бұл — қоңырау шалушының алаяқ екенін аңғартатын басты белгінің бірі. Өзгеше бір нөмірден қоңырау түскенде абай болу керек.
Whatsapp арқылы да қоңырау шалушылар бар. Әдетте, мұндай қоңырауларды өзге мемлекеттермен іскерлік байланыс орнататын кісілер қабылдап қоюы мүмкін. Шаруа қамымен. Шама келсе, көтермеген жақсы. Сізде ісі бар адам телефон көтермесеңіз де, SMS жазып, жөнін айтады.
Қоңырау шалушының дауыс тембрі мен сөйлеу мәнері де маңызды рөл ойнайды. Өзге елдің адамы, әлбетте, акцентпен сөйлейді. Бәрібір дауысынан сырттың адамы екенін аңғару қиын емес. Айтқан сөзіне, тіліне мән беріп көрсеңіз — ұғасыз.
Қорқытады немесе тез шешім қабылдауға мәжбүрлейді
Мана сөз арасында алданбауға иммунитет қалыптасып қалды дедік қой. «Банк қызметкеріміз», «құқық қорғау органынан» деп мазалайтындарға сенбейтін шығарсыз ендігі? Бұл да айта-айта жауыр болған нәрсе.
Бірақ, аяқ асты түскен қоңырауларға, әсіресе, үлкен кісілер сеніп қалып жатады. «Шотыңыз бұғатталды», «қарызыңыз бар», «балаңыз апатқа түсті», «адам қағып кетті» деген хабар көп адамды есеңгіретіп тастайды. Сондайда «тез арада үйтіңіз/бүйтіңіз» деп ынтықтыратын адамдардың сөзіне мүлдем сенбеу керек.
Ондайда әңгімені доғарып, беріп тұрған хабарына қарай мекеме/ұйымның ресми байланыс орталықтарына шығып сұрау керек.
Жеке дерекке «қол сұғады»
Алаяқтықтың бұл түрі әлі де бар. Сол үшін сергек жүру керек. ЖСН, карта нөмірі, CVV-код, SMS-код сияқты мәліметтерді сұратқан адамның бәрі — алаяқ. Өйткені, ешбір банк немесе мемлекеттік орган телефон арқылы ондай мәліметті сұратпайды.
Сауалнама жүргізеді немесе «клиникаға тіркейді»
Бұл да жиі тарап кеткен алаяқтық әрекеттің бірі. Әрине, келіп тұрған қоңырауды қабылдамай, оның артында кім тұрғанын анықтап білу қиын (шетелдік нөмірді есепке алмағанда). Бір тараптан маңызды хабар күтсеңіз, ешбір қоңырауды жібермеуге тура келсе, жәй ғана тұтқаны көтеріп, сөйлесіп көруге тура келеді. Әрі қарай қырағылығыңызға қарай әрекет қыласыз. Осы уақыт бөліп айтқым келгені.
https://t.me/qarzhylyq_sauat
Оқырманымыздың бірі осындай сұрақ қойып отыр екен. «Админ бұл туралы не ойлайды?» деп бастырмалатып бара жатқан соң, бір пост арнай кетейін деп шештім. Өйткені пікір арасында жауап қатсам, көп адам білмей қалуы мүмкін.
Былай қарағанда, қазір көбіміз телефонмен мазалайтын алаяқтарды танып қалдық. Солай ғой? Өйткені олар тым көп мазалап кетті. «Эфирге» көп шығып кетті. Аферистермен әркім өзінше күресіп, өз бетінше тойтарыс беріп жүр. Әркімнің өз әдісі бары — бір жағынан жақсы құбылыс. Өйткені ел-жұрттың арасында тойтарыс беретіндей-ақ иммунитет қалыптасып қалды.
Дегенмен, кейбір «белгілерге» назар аударып, ескере жүргеннің есебі түгел болмақ. Сол жайттарға тоқталып көрейік.
Бейтаныс нөмір мен бейтаныс дауыс
Қазіргі алаяқтар тым «наглый». Байланысқа сырттан шығып отырса да, шетелдік нөмірмен емін-еркін қоңырау шала береді. Негізі, бұл — қоңырау шалушының алаяқ екенін аңғартатын басты белгінің бірі. Өзгеше бір нөмірден қоңырау түскенде абай болу керек.
Whatsapp арқылы да қоңырау шалушылар бар. Әдетте, мұндай қоңырауларды өзге мемлекеттермен іскерлік байланыс орнататын кісілер қабылдап қоюы мүмкін. Шаруа қамымен. Шама келсе, көтермеген жақсы. Сізде ісі бар адам телефон көтермесеңіз де, SMS жазып, жөнін айтады.
Қоңырау шалушының дауыс тембрі мен сөйлеу мәнері де маңызды рөл ойнайды. Өзге елдің адамы, әлбетте, акцентпен сөйлейді. Бәрібір дауысынан сырттың адамы екенін аңғару қиын емес. Айтқан сөзіне, тіліне мән беріп көрсеңіз — ұғасыз.
Қорқытады немесе тез шешім қабылдауға мәжбүрлейді
Мана сөз арасында алданбауға иммунитет қалыптасып қалды дедік қой. «Банк қызметкеріміз», «құқық қорғау органынан» деп мазалайтындарға сенбейтін шығарсыз ендігі? Бұл да айта-айта жауыр болған нәрсе.
Бірақ, аяқ асты түскен қоңырауларға, әсіресе, үлкен кісілер сеніп қалып жатады. «Шотыңыз бұғатталды», «қарызыңыз бар», «балаңыз апатқа түсті», «адам қағып кетті» деген хабар көп адамды есеңгіретіп тастайды. Сондайда «тез арада үйтіңіз/бүйтіңіз» деп ынтықтыратын адамдардың сөзіне мүлдем сенбеу керек.
Ондайда әңгімені доғарып, беріп тұрған хабарына қарай мекеме/ұйымның ресми байланыс орталықтарына шығып сұрау керек.
Жеке дерекке «қол сұғады»
Алаяқтықтың бұл түрі әлі де бар. Сол үшін сергек жүру керек. ЖСН, карта нөмірі, CVV-код, SMS-код сияқты мәліметтерді сұратқан адамның бәрі — алаяқ. Өйткені, ешбір банк немесе мемлекеттік орган телефон арқылы ондай мәліметті сұратпайды.
Сауалнама жүргізеді немесе «клиникаға тіркейді»
Бұл да жиі тарап кеткен алаяқтық әрекеттің бірі. Әрине, келіп тұрған қоңырауды қабылдамай, оның артында кім тұрғанын анықтап білу қиын (шетелдік нөмірді есепке алмағанда). Бір тараптан маңызды хабар күтсеңіз, ешбір қоңырауды жібермеуге тура келсе, жәй ғана тұтқаны көтеріп, сөйлесіп көруге тура келеді. Әрі қарай қырағылығыңызға қарай әрекет қыласыз. Осы уақыт бөліп айтқым келгені.
https://t.me/qarzhylyq_sauat
Отбасында ақшаны кім басқарғаны дұрыс?
Сіздер мейрамнан кейін ес жиып, жұмыс істеп жатқанда жасанды интеллекттің «миын» осы сұрақпен «қатырып» қойдым. Бірақ, жауабы лезде дайын болды.
— Бұл сұрақтың нақты дұрыс жауабы жоқ! — деп кесті дейсің. Себебі әр отбасының ішкі жағдайы мен тәртібі әртүрлі дейді. Бірақ, жалпы алғанда, ақшаны кім басқарғаны дұрыс екенін төмендегі принциптерге сүйеніп шешуге болады деп «ақыл» айтты.
1-принцип: Қаржылық сауаты бар адам
Отбасылық бюджетті басқаруға кімде түсінік, тәртіп және жауапкершілік жоғары — сол «тізгінді алғаны» жөн. Ол адам есеп жүргізе алуы керек, үнемдеудің әдісін білуі керек, инвестицияның парқын түсінуі керек.
2-принцип: Ашықтық пен сенім
Ерлі-зайыпты үшін бұл өте маңызды. Үйде бюджетті бір адам басқарғанымен, ол отбасы мүшелерінен ешнәрсені жасырмауы керек. Яғни, ортақ бюджет, ертеңге жоспар, шығатын шығынның бәрі өмірлік сыңарына түсінікті болуы керек.
3-принцип: Ортақ шешім
Ірі көлемде сауда жасау, несие алу, инвестиция салу сияқты салмақты шешімдер — екі тараптың келісімімен болғаны дұрыс.
4-принцип: Рөлді бөлісу
Кей отбасыларда өзара келісім болады. Мысалы, әйелі күнделікті шығынды бақылайды, күйеуі ұзақмерзімді жоспарға жауапты болады. Түсінген адамға бұл да тиімді тәсіл.
5-принцип: Әйел не ер болсын, бастысы — әділетті болсын
Кейбір мәдениетте ақшаны ер адам басқаруы керек деген түсінік бар. Бірақ бұл ережеге байланудың қажеті жоқ. Кімде логика бар, салмақты ойлап, жауапкершілікке адал бола алса — ақшаны сол басқарсын.
Мен: Үйде ақшаны кім басқарса, билік сонда деген сөз бе?
ChatGPT: Жоқ, олай емес. Ақшаны басқару мен отбасы ішіндегі билік — екеуі бір ұғымға сыймайды. Бірақ арасы жақын.
Ақшаны басқару — жауапкершілік
Бұл — кім қанша табыс тапты, ортақ «қазынаның» ақшасы қайда жұмсалды, неге жетпей жатыр, қалай үнемдейміз деген мәселеге бас-көз болу. Яғни, бұл — адамның басқаға «үстемдік етуі» деген сөз емес. Бар болғаны — сенім артылған рөл.
Билік — біржақты шешім қабылдау
Егер үйде бір адам ақшаны пайдаланарда жұбайының пікірін ескермей шешім қабылдай берсе — онда ол билікке ұласуы мүмкін. Бірақ ол бюджетті дұрыс басқарып жатыр деген сөз емес, бар болғаны — бақылау.
✅ Дұрысы — өзара түсіністік және серіктестік
Екі адам да отбасында маңызды. Бірі қаржыны басқаруы мүмкін, екіншісі тәрбие, үй тірлігі, стратегиялық жоспармен айналысуы мүмкін. Мұның бәрі тең рөлдер. Ақша кімнің қолында болса да, шешім ортақ болуы керек.
❓Ал, сіздің үйде бұл мәселе қалай шешілген?
https://t.me/qarzhylyq_sauat
Сіздер мейрамнан кейін ес жиып, жұмыс істеп жатқанда жасанды интеллекттің «миын» осы сұрақпен «қатырып» қойдым. Бірақ, жауабы лезде дайын болды.
— Бұл сұрақтың нақты дұрыс жауабы жоқ! — деп кесті дейсің. Себебі әр отбасының ішкі жағдайы мен тәртібі әртүрлі дейді. Бірақ, жалпы алғанда, ақшаны кім басқарғаны дұрыс екенін төмендегі принциптерге сүйеніп шешуге болады деп «ақыл» айтты.
1-принцип: Қаржылық сауаты бар адам
Отбасылық бюджетті басқаруға кімде түсінік, тәртіп және жауапкершілік жоғары — сол «тізгінді алғаны» жөн. Ол адам есеп жүргізе алуы керек, үнемдеудің әдісін білуі керек, инвестицияның парқын түсінуі керек.
2-принцип: Ашықтық пен сенім
Ерлі-зайыпты үшін бұл өте маңызды. Үйде бюджетті бір адам басқарғанымен, ол отбасы мүшелерінен ешнәрсені жасырмауы керек. Яғни, ортақ бюджет, ертеңге жоспар, шығатын шығынның бәрі өмірлік сыңарына түсінікті болуы керек.
3-принцип: Ортақ шешім
Ірі көлемде сауда жасау, несие алу, инвестиция салу сияқты салмақты шешімдер — екі тараптың келісімімен болғаны дұрыс.
4-принцип: Рөлді бөлісу
Кей отбасыларда өзара келісім болады. Мысалы, әйелі күнделікті шығынды бақылайды, күйеуі ұзақмерзімді жоспарға жауапты болады. Түсінген адамға бұл да тиімді тәсіл.
5-принцип: Әйел не ер болсын, бастысы — әділетті болсын
Кейбір мәдениетте ақшаны ер адам басқаруы керек деген түсінік бар. Бірақ бұл ережеге байланудың қажеті жоқ. Кімде логика бар, салмақты ойлап, жауапкершілікке адал бола алса — ақшаны сол басқарсын.
Мен: Үйде ақшаны кім басқарса, билік сонда деген сөз бе?
ChatGPT: Жоқ, олай емес. Ақшаны басқару мен отбасы ішіндегі билік — екеуі бір ұғымға сыймайды. Бірақ арасы жақын.
Ақшаны басқару — жауапкершілік
Бұл — кім қанша табыс тапты, ортақ «қазынаның» ақшасы қайда жұмсалды, неге жетпей жатыр, қалай үнемдейміз деген мәселеге бас-көз болу. Яғни, бұл — адамның басқаға «үстемдік етуі» деген сөз емес. Бар болғаны — сенім артылған рөл.
Билік — біржақты шешім қабылдау
Егер үйде бір адам ақшаны пайдаланарда жұбайының пікірін ескермей шешім қабылдай берсе — онда ол билікке ұласуы мүмкін. Бірақ ол бюджетті дұрыс басқарып жатыр деген сөз емес, бар болғаны — бақылау.
✅ Дұрысы — өзара түсіністік және серіктестік
Екі адам да отбасында маңызды. Бірі қаржыны басқаруы мүмкін, екіншісі тәрбие, үй тірлігі, стратегиялық жоспармен айналысуы мүмкін. Мұның бәрі тең рөлдер. Ақша кімнің қолында болса да, шешім ортақ болуы керек.
❓Ал, сіздің үйде бұл мәселе қалай шешілген?
https://t.me/qarzhylyq_sauat