Мынаның бәрі — алаяқтардың ісі. Өтірікті шындай құрастырады. Тіпті, пост астындағы комменттердің өзін шынайы көрсетуге тырысқан. Осы секілді жазбаларға, арзан тауарларға қызығып, алаяқтар берген сілтемеге өтпеу керек. Әйтпесе, жеке мәліметтеріңізді білдіртпей ұрлайтын фишингтік сайтқа қалай кіріп кеткеніңізді білмей қаласыз.
@qarzhylyq_sauat
@qarzhylyq_sauat
💯25👍14🤡1
Үлескер болмас бұрын нені ескеру керек?
@QSauatKZ_Bot-қа үй салушы құрылыс компаниясына қатысты оқырманнан сауал түсті. Ол кісі сұраған құрылыс компаниясының атауын атамай-ақ қояйын, бірақ ресми деректі саралай отырып, ол компанияның әкімдіктің «қара тізімінде» барын білдім. Осындай компанияларды қалай, қайдан тексеруге болады? Сол жайында мәлімет бере кетейін деп шештім.
Үлескер деген кім?
Алдымен, осыны біліп алайық. Үлескер — салынып жатқан үйден пәтер алу үшін құрылысқа алдын ала ақша салатын адам. Яғни толық бітпеген құрылысқа ақша беріп, кейін сол үйден өз үлесін (пәтерін) алуға құқылы адам.
Үлескер болу оңай емес. Оған да үлкен жауапкершілік керек. Өте мұқият болмасаңыз, сан соғып қалуыңыз мүмкін. Өйткені құрылыс саласында заңсыздықтар көп кездеседі. Сондықтан қолдағы ақшадан текке айырылып қалмау үшін үлескер ретінде шешім қабылдамас бұрын кей нәрселерге назар аудару керек болады.
Ең алдымен, құрылыс компаниясының заңды рұқсаты бар-жоғын тексеру керек. Жергілікті әкімдіктің ресми сайтында немесе басқа да ашық ресурстарда компания атауы «қара тізімде» жоқ па — соны қараған дұрыс.
Үлескер ретінде ақша салуға болады, егер заңды үш тармағы түгел болса. Яғни, сіз таңдаған құрылыс компаниясында:
🔹 банк кепілдігі болуы керек;
🔹 құрылысты сақтандыру шарты болуы керек;
🔹 үлестік қатысуға әкімдіктен ресми рұқсаты болуы керек.
Егер осы үш шарттың біреуі де болмаса, ол жобадан бас тартқан дұрыс.
Келісімшартқа қол қояр алдында компанияның барлық құжатымен мұқият танысып, тіпті қажет болса, заңгердің көмегіне жүгінген артық етпейді. Құрылыс компаниясының бұрынғы жобаларын, үлескерлермен болған қатынасын зерттеу керек. Егер компанияның аты қандай да бір дау-дамаймен немесе сот істерімен байланысты болса, онда ол — үлкен қауіптің белгісі.
Әдетте, құрылыс компаниялары «үйдің құрылысы енді басталып жатыр, қазір бағасы арзан болып тұрғанда ақша салсаңыз — ұтасыз» деп клиенттерді асықтырып, тез шешім қабылдауға үгіттеп жатады. Қанша жерден арзан болса да, мұндай сөздерге сене берудің қажеті жоқ.
Компанияны қалай тексереміз?
Жергілікті әкімдіктің сайтында «қара тізімге» іліккен компаниялар туралы ақпарат болады. Оқырман сұраған компания туралы деректі Астана қаласы әкімдігінің сайтынан таптым.
Мәселен, мына жерде «Үлескерлердің ақшасын тартуға рұқсаты жоқ құрылыс салушылардың тізімі» деген мәлімет бар. Егер сол сілтемеге өтіп, құжатты жүктеп алсаңыз, үлескер тартуға рұқсаты жоқ компанияларды көре аласыз.
Дәл осындай деректер барлық әкімдіктің сайтында болуға тиіс. Тиісті компания туралы мәліметтерді зерттеп алмай, жылдар бойы жинаған ақшаңызды құр босқа салып жіберуден аулақ болыңыз. Үйсіз, ақшасыз қалмау үшін осылай аздап тер төгуге тура келеді. Есесіне, жүйке тыныш. Сауатты әрекет болсын, қысқасы.
https://t.me/qarzhylyq_sauat
@QSauatKZ_Bot-қа үй салушы құрылыс компаниясына қатысты оқырманнан сауал түсті. Ол кісі сұраған құрылыс компаниясының атауын атамай-ақ қояйын, бірақ ресми деректі саралай отырып, ол компанияның әкімдіктің «қара тізімінде» барын білдім. Осындай компанияларды қалай, қайдан тексеруге болады? Сол жайында мәлімет бере кетейін деп шештім.
Үлескер деген кім?
Алдымен, осыны біліп алайық. Үлескер — салынып жатқан үйден пәтер алу үшін құрылысқа алдын ала ақша салатын адам. Яғни толық бітпеген құрылысқа ақша беріп, кейін сол үйден өз үлесін (пәтерін) алуға құқылы адам.
Үлескер болу оңай емес. Оған да үлкен жауапкершілік керек. Өте мұқият болмасаңыз, сан соғып қалуыңыз мүмкін. Өйткені құрылыс саласында заңсыздықтар көп кездеседі. Сондықтан қолдағы ақшадан текке айырылып қалмау үшін үлескер ретінде шешім қабылдамас бұрын кей нәрселерге назар аудару керек болады.
Ең алдымен, құрылыс компаниясының заңды рұқсаты бар-жоғын тексеру керек. Жергілікті әкімдіктің ресми сайтында немесе басқа да ашық ресурстарда компания атауы «қара тізімде» жоқ па — соны қараған дұрыс.
Үлескер ретінде ақша салуға болады, егер заңды үш тармағы түгел болса. Яғни, сіз таңдаған құрылыс компаниясында:
🔹 банк кепілдігі болуы керек;
🔹 құрылысты сақтандыру шарты болуы керек;
🔹 үлестік қатысуға әкімдіктен ресми рұқсаты болуы керек.
Егер осы үш шарттың біреуі де болмаса, ол жобадан бас тартқан дұрыс.
Келісімшартқа қол қояр алдында компанияның барлық құжатымен мұқият танысып, тіпті қажет болса, заңгердің көмегіне жүгінген артық етпейді. Құрылыс компаниясының бұрынғы жобаларын, үлескерлермен болған қатынасын зерттеу керек. Егер компанияның аты қандай да бір дау-дамаймен немесе сот істерімен байланысты болса, онда ол — үлкен қауіптің белгісі.
Әдетте, құрылыс компаниялары «үйдің құрылысы енді басталып жатыр, қазір бағасы арзан болып тұрғанда ақша салсаңыз — ұтасыз» деп клиенттерді асықтырып, тез шешім қабылдауға үгіттеп жатады. Қанша жерден арзан болса да, мұндай сөздерге сене берудің қажеті жоқ.
Компанияны қалай тексереміз?
Жергілікті әкімдіктің сайтында «қара тізімге» іліккен компаниялар туралы ақпарат болады. Оқырман сұраған компания туралы деректі Астана қаласы әкімдігінің сайтынан таптым.
Мәселен, мына жерде «Үлескерлердің ақшасын тартуға рұқсаты жоқ құрылыс салушылардың тізімі» деген мәлімет бар. Егер сол сілтемеге өтіп, құжатты жүктеп алсаңыз, үлескер тартуға рұқсаты жоқ компанияларды көре аласыз.
Дәл осындай деректер барлық әкімдіктің сайтында болуға тиіс. Тиісті компания туралы мәліметтерді зерттеп алмай, жылдар бойы жинаған ақшаңызды құр босқа салып жіберуден аулақ болыңыз. Үйсіз, ақшасыз қалмау үшін осылай аздап тер төгуге тура келеді. Есесіне, жүйке тыныш. Сауатты әрекет болсын, қысқасы.
https://t.me/qarzhylyq_sauat
👍28❤5💯3
Әдетте журналистер кейіпкерінен сұхбат алғанда: «Қызметте қандай қызықты сәттер есіңізде қалды?» деп сұрап жатады. Мен өз басымнан өткен қорқынышты сәтті есіме түсірдім бүгін. Қызығы сол, осы кезге дейін ол туралы ешкімге тіс жармай келіппін.
Ақтөбеден астанаға көшіп келгенде артымда – жабылмай қалған бір кредитім болған. Сол замандарда өзгелер секілді оңды-солды ала бергенбіз ғой. Кредитті айтам. Тегін беріп жатқандай көрінетін. Кейін күшім келмей қалды. Ол кезде аймақтағы айлық жалақымыз да көп емес-тін.
Әрі қарай көп нәрсе демде өзгере қоймайтынын түсіндім де, астанаға кетуге бел будым. Жақсы жұмыс, жақсы айлық іздедім. Сөйтіп «24KZ» арнасының ашылуына келіп топ ете қалдық. Команда жаңа жасақталып жатқан кез. Жастықтың лебімен шапқылап жүрміз. Ештеңеден қорықпайтын сияқтымыз. Редакция қайда жіберсе, сонда шауып барамыз.
Көп уақыт өткен жоқ, президент пулына бекітіліп кеттік. «Сонда президент қайда барса, біз де сонда барамыз деген сөз ғой?» деп іштей қызық көріп жүрмін. Сөйтіп бір күні «Москваға жолға шығасыңдар, дайындалыңдар» деген тапсырма алдық. Ішім алай-дүлей. Алғашқы сапар! Президентпен!
Ұшатын күн де келді. Чемодан буулы. Ақша-құжаттарымды қалтама салып қойып, аэропортқа шығатын уақытты күттім. Бір кезде ойыма сонау Ақтөбеден келе жатқан, толық төленіп бітпеген «проблемный» кредитім есіме түспей ме! Ал, кес! Неше түрлі ой кетті: «Бүкіл ұжымның сенімін арқалап жолға шыққалы отырмын, аэропорттағылар «банкте өтелмеген қарызы бар...» деп ұшырмай қойса қайттім? Әріптестердің алдында «позор» болам ғой? О, Құдай, абырой бере гөр...»
Шегінетін жол жоқ, жұмыстан келген көлікке мініп алдым. Басым – астан-кестен. Жүрек – дүрс-дүрс. Настроением носкидің ішінде қалды. «Бүйтіп жолға шыққаным құрысын!» деп өзімді аэропортқа жеткенше сөгіп бардым-ау деймін. Бойдағы үрей тіркелетін орынға келгенде тіпті күшейді. Мендегі жағдайдан хабары жоқ қасымдағы әріптестер көңілді тұр. Мен сыр бергім келмейді. Бір кезде құжат ұсынатын кезегім де келді. Қолым қалтырап, паспортымды ұстаттым. Мен үшін сол мезеттегі уақыт сағаттарға созылғандай еді. Тіркеуші қыз біресе маған қарап, біресе алдындағы компьютеріне қарайды. Асықпайды-ау, асықпайды. Біткен жерім осы шығар дедім. Адамды қинап-қинап, түріме 28 рет (маған солай көрінген болар) қарап, паспортым мен билетті қолыма ұстатқанда жүрегім жарылып кете жаздады. "Москва бұйырып тұр екен" дедім қолыма флеш-рояль шыққандай жымиып. Сол жерде бүкіл ойдан арылып, «елге аман-есен келсем, осы құрғырдың кредитін жоқ қылам!» деп өзіме серт бергем. Сол сертімде тұрдым да! Сапардан келген күннің ертесіне банкке барып, қарызды жауып тындым.
«Абыройсыздықтан сақтай гөр!» дейтін қазекемнің аузындағы сөзді осыдан түсіндім. Абыройсыз адам боп жүре алмайды екенбіз бұл жалғанда. Әлі күнге дейін есімнен кетпейді осы оқиға.
Кейін шетелдегі сапарлар барынша мен үшін сәтті өтті. Біраз елді шарлап тастаппыз. Бұдан кейін есте қалған қызық та қорқынышты өткен сапардың бірі – Иранға барғанымыз еді. Кейін, ерінбесем, жазыла жатар.
Журналистердің басында ешқашан қарыз болмасын!
Мереке құтты болсын!
2021 жыл, 28 маусым, Нұр-Сұлтан, - деп жазыппын кезінде фейсбукте😌
https://t.me/qarzhylyq_sauat
Ақтөбеден астанаға көшіп келгенде артымда – жабылмай қалған бір кредитім болған. Сол замандарда өзгелер секілді оңды-солды ала бергенбіз ғой. Кредитті айтам. Тегін беріп жатқандай көрінетін. Кейін күшім келмей қалды. Ол кезде аймақтағы айлық жалақымыз да көп емес-тін.
Әрі қарай көп нәрсе демде өзгере қоймайтынын түсіндім де, астанаға кетуге бел будым. Жақсы жұмыс, жақсы айлық іздедім. Сөйтіп «24KZ» арнасының ашылуына келіп топ ете қалдық. Команда жаңа жасақталып жатқан кез. Жастықтың лебімен шапқылап жүрміз. Ештеңеден қорықпайтын сияқтымыз. Редакция қайда жіберсе, сонда шауып барамыз.
Көп уақыт өткен жоқ, президент пулына бекітіліп кеттік. «Сонда президент қайда барса, біз де сонда барамыз деген сөз ғой?» деп іштей қызық көріп жүрмін. Сөйтіп бір күні «Москваға жолға шығасыңдар, дайындалыңдар» деген тапсырма алдық. Ішім алай-дүлей. Алғашқы сапар! Президентпен!
Ұшатын күн де келді. Чемодан буулы. Ақша-құжаттарымды қалтама салып қойып, аэропортқа шығатын уақытты күттім. Бір кезде ойыма сонау Ақтөбеден келе жатқан, толық төленіп бітпеген «проблемный» кредитім есіме түспей ме! Ал, кес! Неше түрлі ой кетті: «Бүкіл ұжымның сенімін арқалап жолға шыққалы отырмын, аэропорттағылар «банкте өтелмеген қарызы бар...» деп ұшырмай қойса қайттім? Әріптестердің алдында «позор» болам ғой? О, Құдай, абырой бере гөр...»
Шегінетін жол жоқ, жұмыстан келген көлікке мініп алдым. Басым – астан-кестен. Жүрек – дүрс-дүрс. Настроением носкидің ішінде қалды. «Бүйтіп жолға шыққаным құрысын!» деп өзімді аэропортқа жеткенше сөгіп бардым-ау деймін. Бойдағы үрей тіркелетін орынға келгенде тіпті күшейді. Мендегі жағдайдан хабары жоқ қасымдағы әріптестер көңілді тұр. Мен сыр бергім келмейді. Бір кезде құжат ұсынатын кезегім де келді. Қолым қалтырап, паспортымды ұстаттым. Мен үшін сол мезеттегі уақыт сағаттарға созылғандай еді. Тіркеуші қыз біресе маған қарап, біресе алдындағы компьютеріне қарайды. Асықпайды-ау, асықпайды. Біткен жерім осы шығар дедім. Адамды қинап-қинап, түріме 28 рет (маған солай көрінген болар) қарап, паспортым мен билетті қолыма ұстатқанда жүрегім жарылып кете жаздады. "Москва бұйырып тұр екен" дедім қолыма флеш-рояль шыққандай жымиып. Сол жерде бүкіл ойдан арылып, «елге аман-есен келсем, осы құрғырдың кредитін жоқ қылам!» деп өзіме серт бергем. Сол сертімде тұрдым да! Сапардан келген күннің ертесіне банкке барып, қарызды жауып тындым.
«Абыройсыздықтан сақтай гөр!» дейтін қазекемнің аузындағы сөзді осыдан түсіндім. Абыройсыз адам боп жүре алмайды екенбіз бұл жалғанда. Әлі күнге дейін есімнен кетпейді осы оқиға.
Кейін шетелдегі сапарлар барынша мен үшін сәтті өтті. Біраз елді шарлап тастаппыз. Бұдан кейін есте қалған қызық та қорқынышты өткен сапардың бірі – Иранға барғанымыз еді. Кейін, ерінбесем, жазыла жатар.
Журналистердің басында ешқашан қарыз болмасын!
Мереке құтты болсын!
2021 жыл, 28 маусым, Нұр-Сұлтан, - деп жазыппын кезінде фейсбукте😌
https://t.me/qarzhylyq_sauat
❤42👍26🙈4💯3
❤1
eGov Business салық төлемдерінің мерзімін ұмыттырмайды
Кәсіпкерге арналған цифрлық көмекші құрал жаңартылып жатыр екен. Енді бұл қосымшамен кәсіп ашу, басқару және мемлекеттік қызметтер алу бұрынғыдан да оңай болмақ.
Жаңартылған eGov Business арқылы:
📍ЖК/ИП немесе ЖШС/ТОО онлайн тіркеуге болады;
📍Компания туралы барлық ақпарат бір жерде топтасады;
📍«Салық күнтізбесі» төлем мерзімін еске салып тұрады;
📍Чат-боттар кеңес береді;
📍Тексерістер туралы алдын ала хабарлама алуға мүмкіндік бар.
Қосымша мемлекеттік қызметтің 32 түрін қамтып отыр және басқа да платформалармен интеграцияланған.
Қосымшаны құрастырушы әрі жаңартушы тараптың ақпаратына сенсек, бұл — әр кәсіпкердің уақытын үнемдеп, бизнес жүргізу ісін жеңілдететін заманауи құрал.
@qarzhylyq_sauat
Кәсіпкерге арналған цифрлық көмекші құрал жаңартылып жатыр екен. Енді бұл қосымшамен кәсіп ашу, басқару және мемлекеттік қызметтер алу бұрынғыдан да оңай болмақ.
Жаңартылған eGov Business арқылы:
📍ЖК/ИП немесе ЖШС/ТОО онлайн тіркеуге болады;
📍Компания туралы барлық ақпарат бір жерде топтасады;
📍«Салық күнтізбесі» төлем мерзімін еске салып тұрады;
📍Чат-боттар кеңес береді;
📍Тексерістер туралы алдын ала хабарлама алуға мүмкіндік бар.
Қосымша мемлекеттік қызметтің 32 түрін қамтып отыр және басқа да платформалармен интеграцияланған.
Қосымшаны құрастырушы әрі жаңартушы тараптың ақпаратына сенсек, бұл — әр кәсіпкердің уақытын үнемдеп, бизнес жүргізу ісін жеңілдететін заманауи құрал.
@qarzhylyq_sauat
💯12❤4👍3
Енді қолма-қол ақшаға жаңа құрылыстан үй сатып ала алмауымыз мүмкін
Үлескерлерді заңсыз құрылыс пен келіссөздерден қорғау үшін осындай нормативтік құжат талқыға түсіп жатыр. Ұлттық банктің бұл жаңа қаулысы ақша аударымдары мен төлем мәселесін реттейді.
Сонымен, бізді қандай маңызды өзгерістер күтіп тұр?
Жаңа құрылыстан үй сатып аларда:
✅ Үлескерлік құрылыс шарттары (ҮҚШ, орысшасы — ДДУ) бойынша барлық төлемдер тек қолма-қол ақшасыз орындалады.
Қарапайым тілде айтсақ, үй алушы үлескер құрылыс компаниясының шотына тек банк арқылы ғана ақша аудара алады. Яғни, үлескер құрылыс компаниясына ақшасын өз қолымен апарып бере алмайды. Ондай жолмен ҮҚШ/ДДУ шартын жасай алмаймыз деген сөз.
✅ Банк арқылы төлем жасау кезінде үлескер арнайы төлем коды мен келісімшарт нөмірін көрсетуі керек.
Банк сол деректер арқылы келісімнің мемлекеттік тіркеуден өткен-өтпегенін тексереді. Егер келісім тіркелмеген болса, банк төлем қабылдаудан бас тартады.
Бұл құжат қабылданған күні үлескерлер қауымын заңсыз құрылыстан сақтауға көмектеседі.
Жаңа қаулыда тұтынушы құқығын қорғауға қатысты да өзгеріс бар.
✅ Табиғи немесе техногендік төтенше жағдай кезінде азаматтарға берілетін өтемақы төлемдерін ешкім сырттан өндіріп ала алмайды.
Яғни, банктер ондай қаражатты үшінші тұлғалардың талабымен ұстап қалмайды.
Құжат 15 шілдеге дейін қоғамдық талқылауда болады.
https://t.me/qarzhylyq_sauat
Үлескерлерді заңсыз құрылыс пен келіссөздерден қорғау үшін осындай нормативтік құжат талқыға түсіп жатыр. Ұлттық банктің бұл жаңа қаулысы ақша аударымдары мен төлем мәселесін реттейді.
Сонымен, бізді қандай маңызды өзгерістер күтіп тұр?
Жаңа құрылыстан үй сатып аларда:
✅ Үлескерлік құрылыс шарттары (ҮҚШ, орысшасы — ДДУ) бойынша барлық төлемдер тек қолма-қол ақшасыз орындалады.
Қарапайым тілде айтсақ, үй алушы үлескер құрылыс компаниясының шотына тек банк арқылы ғана ақша аудара алады. Яғни, үлескер құрылыс компаниясына ақшасын өз қолымен апарып бере алмайды. Ондай жолмен ҮҚШ/ДДУ шартын жасай алмаймыз деген сөз.
✅ Банк арқылы төлем жасау кезінде үлескер арнайы төлем коды мен келісімшарт нөмірін көрсетуі керек.
Банк сол деректер арқылы келісімнің мемлекеттік тіркеуден өткен-өтпегенін тексереді. Егер келісім тіркелмеген болса, банк төлем қабылдаудан бас тартады.
Бұл құжат қабылданған күні үлескерлер қауымын заңсыз құрылыстан сақтауға көмектеседі.
Жаңа қаулыда тұтынушы құқығын қорғауға қатысты да өзгеріс бар.
✅ Табиғи немесе техногендік төтенше жағдай кезінде азаматтарға берілетін өтемақы төлемдерін ешкім сырттан өндіріп ала алмайды.
Яғни, банктер ондай қаражатты үшінші тұлғалардың талабымен ұстап қалмайды.
Құжат 15 шілдеге дейін қоғамдық талқылауда болады.
https://t.me/qarzhylyq_sauat
👍18❤7
Енді заңгер жалдап, оңды-солды шашылмауға болады
LegalExpert.kz деген жоба пайда болыпты. Бұл — жасанды интеллектке негізделген, тегін жұмыс істейтін көмекші құрал.
Жоба иелері Қарағанды университетінің командасымен бірлесіп, 100 мыңнан астам сот шешімдерін сараптай келе, заңгер көмегіне жүгінетін халық сауалдарының 70%-ы бір-біріне ұқсас келетінін анықтапты.
Бірақ өмірде жұрт сол сұрақтарға жауап алу үшін заңгерге 50-500 мың теңгеге дейін шығындалып жатады. Сол қызметті енді кез келген адам онлайн әрі тегін ала алады.
LegalExpert.kz сайтының мүмкіндіктері:
✔ Сұраққа 2 минут ішінде жауап береді
✔ Не істеу керек екенін қадам-қадамымен түсіндіреді
✔ Нақты сот тәжірибесіне сүйенеді
✔ Істе қаншалықты жеңіп-жеңілетініңізді жобалап көрсетеді
✔ Қазақ және орыс тілдерінде жұмыс істейді.
Мынадай мысал болуы мүмкін:
«Жеке кәсіпкерге жұмыс істеймін. 3 ай жалақы төлеген жоқ. Жұмыстан шыққанда еңбек кітапшамды бермей, үстімнен арыз береміз деп қорқытады. Не істеймін?»
Сайт осыған ұқсас істерді сараптап, сізге заңды әрі тиімді әрекет ету жолын ұсынады.
Жоба пилот жүзінде Қарағанды облысында іске қосылғанымен, сайтты кез келген қазақстандық азамат қолдана алады. Электронды пошта арқылы тіркелсеңіз, соның өзі жеткілікті.
Әрине, бұл жоба күрделі істерде кәсіби заңгерді толық алмастыра алмауы мүмкін, бірақ қарапайым кеңес үшін артық шығынданбауға көмектеседі.
❗Ескерту!
Бұл — ақылы пост емес. Жәй ғана сіздерге керек боп қалар деген адал ниетпен жариялап отырмын. Жалпы, осыған дейін де «ҚАРЖЫЛЫҚ САУАТ»-тың бір тармағы ретінде «ҚҰҚЫҚТЫҚ САУАТ» телеграм-каналын ашуды ойлағам. Іс жүзінде канал құрулы. Бірақ ресурсым мен уақытым шектеулі болғандықтан, әзірге ол іске кіріскем жоқ. Бәрі келешектің еншісіндегі шаруа. Осы бағытта серіктес болғысы келетін тарап (заңгерлер, құқықтанушылар) болса, ақылдасып көруге болады. Ұсыныс-тілек болса, мында жазарсыз: @QSauatKZ_Bot
@qarzhylyq_sauat
LegalExpert.kz деген жоба пайда болыпты. Бұл — жасанды интеллектке негізделген, тегін жұмыс істейтін көмекші құрал.
Жоба иелері Қарағанды университетінің командасымен бірлесіп, 100 мыңнан астам сот шешімдерін сараптай келе, заңгер көмегіне жүгінетін халық сауалдарының 70%-ы бір-біріне ұқсас келетінін анықтапты.
Бірақ өмірде жұрт сол сұрақтарға жауап алу үшін заңгерге 50-500 мың теңгеге дейін шығындалып жатады. Сол қызметті енді кез келген адам онлайн әрі тегін ала алады.
LegalExpert.kz сайтының мүмкіндіктері:
✔ Сұраққа 2 минут ішінде жауап береді
✔ Не істеу керек екенін қадам-қадамымен түсіндіреді
✔ Нақты сот тәжірибесіне сүйенеді
✔ Істе қаншалықты жеңіп-жеңілетініңізді жобалап көрсетеді
✔ Қазақ және орыс тілдерінде жұмыс істейді.
Мынадай мысал болуы мүмкін:
«Жеке кәсіпкерге жұмыс істеймін. 3 ай жалақы төлеген жоқ. Жұмыстан шыққанда еңбек кітапшамды бермей, үстімнен арыз береміз деп қорқытады. Не істеймін?»
Сайт осыған ұқсас істерді сараптап, сізге заңды әрі тиімді әрекет ету жолын ұсынады.
Жоба пилот жүзінде Қарағанды облысында іске қосылғанымен, сайтты кез келген қазақстандық азамат қолдана алады. Электронды пошта арқылы тіркелсеңіз, соның өзі жеткілікті.
Әрине, бұл жоба күрделі істерде кәсіби заңгерді толық алмастыра алмауы мүмкін, бірақ қарапайым кеңес үшін артық шығынданбауға көмектеседі.
❗Ескерту!
Бұл — ақылы пост емес. Жәй ғана сіздерге керек боп қалар деген адал ниетпен жариялап отырмын. Жалпы, осыған дейін де «ҚАРЖЫЛЫҚ САУАТ»-тың бір тармағы ретінде «ҚҰҚЫҚТЫҚ САУАТ» телеграм-каналын ашуды ойлағам. Іс жүзінде канал құрулы. Бірақ ресурсым мен уақытым шектеулі болғандықтан, әзірге ол іске кіріскем жоқ. Бәрі келешектің еншісіндегі шаруа. Осы бағытта серіктес болғысы келетін тарап (заңгерлер, құқықтанушылар) болса, ақылдасып көруге болады. Ұсыныс-тілек болса, мында жазарсыз: @QSauatKZ_Bot
@qarzhylyq_sauat
👍51❤7😍2
Әскерден қашқандар шетелге де шыға алмайды, кредит те ала алмайды
JasAlash сайтында осындай материал жарық көріпті.
Автор Жангүл Есениязова былай жазады:
Көптеген ата-аналар ұлдарын 40 күндік қысқартылған армия қатарына жіберуге бел буып отыр. Бұл үшін қомақты қаражат төлеуге дайын жұрттың қатары көбейіп келеді. Бірі – азаматтық борышын тезірек өтеп, өмірін жалғастырғысы келсе, енді бірі – болашақ жұмысқа орналасу немесе шетелге шығу үшін қажетті құжаттар тізімінен “әскери билет” түсіп қалмасын дейді.
Ал бұл уақытта Қорғаныс министрлігі әскерден жалтарғандарға қатысты қатаң шектеулер енгізуді жоспарлап отыр. Жаңа заң жобасында әскерге барудан бас тартқандар:
❗Шетелге шыға алмайды,
❗Мемлекеттік қызметке орналасуға құқығы болмайды,
❗Ипотека, тұтынушылық немесе білім беру несиесін ала алмайды,
❗Кейбір жеке кәсіпкерлікпен айналысу түрлеріне де тыйым салынуы мүмкін.
Бұл шаралар Президентке ұсынылған заң жобасы аясында қаралып жатыр. Құжатқа биыл қол қойылуы тиіс. Құзырлы ведомство өкілдері мұндай талаптардың ел қауіпсіздігіне тікелей әсері барын айтады.
Еске салайық, Қазақстанда енді жігіттерді әскерге көшеден алып кете алмайды. Әскерге шақырту үшін 1414 нөмірінен SМS-хабарлама жіберіледі.
https://t.me/qarzhylyq_sauat
JasAlash сайтында осындай материал жарық көріпті.
Автор Жангүл Есениязова былай жазады:
Көптеген ата-аналар ұлдарын 40 күндік қысқартылған армия қатарына жіберуге бел буып отыр. Бұл үшін қомақты қаражат төлеуге дайын жұрттың қатары көбейіп келеді. Бірі – азаматтық борышын тезірек өтеп, өмірін жалғастырғысы келсе, енді бірі – болашақ жұмысқа орналасу немесе шетелге шығу үшін қажетті құжаттар тізімінен “әскери билет” түсіп қалмасын дейді.
Ал бұл уақытта Қорғаныс министрлігі әскерден жалтарғандарға қатысты қатаң шектеулер енгізуді жоспарлап отыр. Жаңа заң жобасында әскерге барудан бас тартқандар:
❗Шетелге шыға алмайды,
❗Мемлекеттік қызметке орналасуға құқығы болмайды,
❗Ипотека, тұтынушылық немесе білім беру несиесін ала алмайды,
❗Кейбір жеке кәсіпкерлікпен айналысу түрлеріне де тыйым салынуы мүмкін.
Бұл шаралар Президентке ұсынылған заң жобасы аясында қаралып жатыр. Құжатқа биыл қол қойылуы тиіс. Құзырлы ведомство өкілдері мұндай талаптардың ел қауіпсіздігіне тікелей әсері барын айтады.
Еске салайық, Қазақстанда енді жігіттерді әскерге көшеден алып кете алмайды. Әскерге шақырту үшін 1414 нөмірінен SМS-хабарлама жіберіледі.
https://t.me/qarzhylyq_sauat
👍17👎7❤5
Англия. Құлпынай. Табыс: ақша да, жұмыс та жоқ
КТК телеарнасының сюжетіне көзім түсті. Сол, баяғы алданған, сандалған қазақ. Еуропаға барып құлпынай терем, құс үркітем, миллиондап табыс табам деп Англияны армандаған алты өңірдің тұрғындары уәдесінде тұра алмаған жұмыс тауып беруші компанияның Алматыдағы бас кеңсесін іздеп барыпты.
Құр уәдеге алданып қалған тараптың сөзіне сенсек, Серіктестік оларды өткен жылы Ангияға апарып, жылыжайда жидек теретін жұмысқа кіргізу керек болған. Сол қызметі үшін компания шотына әрқайсысы миллион теңгеден астам ақша аударған.
Мәселенің мәні неде?
Жұмыс іздегендер әлеуметтік желіден «Англияда құлпынай теріп, айына 1,2 млн теңге табуға болады» деген жарнама көрсе керек. Тілшіге сұхбат берген жәбірленушінің бірі «компанияға TikTok арқылы келдім. 2023 жылы 21 мамырда 800 мың теңге жібердім. Содан бері екі жыл өтті, әлі ақшамды ала алмай жүрмін» дейді.
Тіпті кейбірі жалдамалы жұмысшы боп бару үшін несие де алған. Бірақ, бұл тек ұйымдастыру ақысы болыпты. Яғни, ұшақ билеті мен виза құнын бөлек төлеуге келіскен. Енді я уәде етілген жұмыс жоқ, я қайтқан ақша жоқ.
Құзырлы органдар не дейді?
Алматы қалалық полиция департаменті ҚР Қылмыстық кодексінің 190-бабы, яғни, алаяқтық бойынша іс қозғаған. Тергеу амалдары басталып кетіпті.
Бұдан қандай сабақ алуға болады?
❗Шетелге интернет арқылы жұмысқа шақырған компанияға ақша аудармас бұрын оның қызметі қаншалықты заңды екеніне көз жеткізіп алу керек.
❗Әлеуметтік желідегі уәделерге, жарнамаларға сене салуға болмайды.
❗Алдын ала ақша аудару — үлкен тәуекел.
❗Заңды келісімшарт керек, онсыз ешқандай төлем жасауға болмайды.
P.S. Кредитке «жынымыз» келетіні бар. Бірақ салдарын ойламай ала береміз. Бұл жағдайда да отандастарымыз құр уәдеге сеніп қалған. Әлі ресми табылмаған, заңды келісімшарты жоқ «қиялдағы жұмысқа» кредит алып барудың қандай қауіп әрі абсурд екенін ескермей жатырмыз. Енді ойлап көрейік, кредит алынды, бірақ жұмыс та, ақшаның өзі де жоқ. Ал, мойында процентімен қарыз қалды. Ол уақытында төлену керек, төленбесе — банктің айыппұлы мен өсімпұлы бар — жағдай тіпті қиындайды. Жарайды, компания ертең алған ақшасын қайтарар, ал несиенің пайызын кім қайтарады? Әрине, алған (енді жұмыссыз) адамның өзі. Ойланатын жағдай.
https://t.me/qarzhylyq_sauat
КТК телеарнасының сюжетіне көзім түсті. Сол, баяғы алданған, сандалған қазақ. Еуропаға барып құлпынай терем, құс үркітем, миллиондап табыс табам деп Англияны армандаған алты өңірдің тұрғындары уәдесінде тұра алмаған жұмыс тауып беруші компанияның Алматыдағы бас кеңсесін іздеп барыпты.
Құр уәдеге алданып қалған тараптың сөзіне сенсек, Серіктестік оларды өткен жылы Ангияға апарып, жылыжайда жидек теретін жұмысқа кіргізу керек болған. Сол қызметі үшін компания шотына әрқайсысы миллион теңгеден астам ақша аударған.
Мәселенің мәні неде?
Жұмыс іздегендер әлеуметтік желіден «Англияда құлпынай теріп, айына 1,2 млн теңге табуға болады» деген жарнама көрсе керек. Тілшіге сұхбат берген жәбірленушінің бірі «компанияға TikTok арқылы келдім. 2023 жылы 21 мамырда 800 мың теңге жібердім. Содан бері екі жыл өтті, әлі ақшамды ала алмай жүрмін» дейді.
Тіпті кейбірі жалдамалы жұмысшы боп бару үшін несие де алған. Бірақ, бұл тек ұйымдастыру ақысы болыпты. Яғни, ұшақ билеті мен виза құнын бөлек төлеуге келіскен. Енді я уәде етілген жұмыс жоқ, я қайтқан ақша жоқ.
Құзырлы органдар не дейді?
Алматы қалалық полиция департаменті ҚР Қылмыстық кодексінің 190-бабы, яғни, алаяқтық бойынша іс қозғаған. Тергеу амалдары басталып кетіпті.
Бұдан қандай сабақ алуға болады?
❗Шетелге интернет арқылы жұмысқа шақырған компанияға ақша аудармас бұрын оның қызметі қаншалықты заңды екеніне көз жеткізіп алу керек.
❗Әлеуметтік желідегі уәделерге, жарнамаларға сене салуға болмайды.
❗Алдын ала ақша аудару — үлкен тәуекел.
❗Заңды келісімшарт керек, онсыз ешқандай төлем жасауға болмайды.
P.S. Кредитке «жынымыз» келетіні бар. Бірақ салдарын ойламай ала береміз. Бұл жағдайда да отандастарымыз құр уәдеге сеніп қалған. Әлі ресми табылмаған, заңды келісімшарты жоқ «қиялдағы жұмысқа» кредит алып барудың қандай қауіп әрі абсурд екенін ескермей жатырмыз. Енді ойлап көрейік, кредит алынды, бірақ жұмыс та, ақшаның өзі де жоқ. Ал, мойында процентімен қарыз қалды. Ол уақытында төлену керек, төленбесе — банктің айыппұлы мен өсімпұлы бар — жағдай тіпті қиындайды. Жарайды, компания ертең алған ақшасын қайтарар, ал несиенің пайызын кім қайтарады? Әрине, алған (енді жұмыссыз) адамның өзі. Ойланатын жағдай.
https://t.me/qarzhylyq_sauat
❤15😨11💯2👍1
Алаяқтарға алданған ардагер журналист үйінен айырылып қалғалы тұр
“Журналистиканың құрметті ұстазы, бәрімізді оқытқан ардагер Кәкен Қамзин ауыр жағдайға душар болды” деп жазған еді шәкірті әрі әріптесіміз Айбар Олжаев.
Автордың жазбасына сүйенсек, Кәкен Қамзин қартайған шағында жалғыз үйінен айрылып қалғалы тұр.
Алаяқтар ардагер журналист, профессордың сенгіштігін пайдаланып кинодағыдай әрекет еткен. Алдымен Энергосбыт адамдары ретінде хабарласып, мекен-жайы, ЖСН, пәтері туралы ақпаратты біліп алған.
Артынан Ұлттық қауіпсіздік комитетінің атын жамылып, хабарласып, үйін біреулер тартып алайын деп тұрғанын айтып, тез сатуға көндіріп, ал ақшаны Ұлттық банктің арнайы шотында сақтайсыз деп алдаған.
Профессор нотариус арқылы үйін сатып, ақшаны алаяқтар жіберген курьерге бере салған.
Қазір Алматы қаласы Әуезов аудандық полиция департаментінде қылмыстық іс қозғалды. Алматы қаласының Полиция департаментінен осы резонансты іске барынша жұмылуды сұраймын. Ішкі істер министрі, құрметті Ержан Саденов, осы істі жеке бақылауға алсаңыз нұр үстіне нұр болар еді.
Сот арқылы үйді сату мәмілесін заңсыз деп тану үшін адвокаттардың көмегі керек. Сыйлайтын ағамыз Абзал Құспан кәсіби кеңес берсе үлкен көмек болады.
Парламент депутаттары, профессор шәкірттері Жанарбек Әшімжан, Нартай Сарсенғалиев, Мақсат Толықбай, арда журналист Ермұрат Бапи осы істі назарға алып, үлкен резонанс туғызса, профессорды қорғай аламыз.
Дәл қазір Кәкен Қамзин жалғыз, үйінде баррикада құрып бекініп жатыр. Пәтерді сатып алғандар кешке, түнде келіп қоқан-лоққы көрсеткен. Іс насырға шауып барады, - деп жазады автор.
Біз де жағдайға қатты алаңдап, үй иесіне ақпараттық қолдау көрсеткіміз келеді. Құрметті оқырман, бәріміз бұдан сабақ алуымыз керек. Әуелден жазып келем, тағы қайталайын, телефон арқылы хабарласқан адамға сене беруге болмайды. Қариясы бар жастар, үлкендерге ескерте жүріңіздер. Айналамызда алаяқ көп. Телефон арқылы ешкімге ешқандай мәлімет беруге болмайды. Ешбір құзырлы орган, банк телефон шалып, код, ақпарат сұратпайды. Алданып қалмаңыздар. Сақ жүріңіздер!
https://t.me/qarzhylyq_sauat
“Журналистиканың құрметті ұстазы, бәрімізді оқытқан ардагер Кәкен Қамзин ауыр жағдайға душар болды” деп жазған еді шәкірті әрі әріптесіміз Айбар Олжаев.
Автордың жазбасына сүйенсек, Кәкен Қамзин қартайған шағында жалғыз үйінен айрылып қалғалы тұр.
Алаяқтар ардагер журналист, профессордың сенгіштігін пайдаланып кинодағыдай әрекет еткен. Алдымен Энергосбыт адамдары ретінде хабарласып, мекен-жайы, ЖСН, пәтері туралы ақпаратты біліп алған.
Артынан Ұлттық қауіпсіздік комитетінің атын жамылып, хабарласып, үйін біреулер тартып алайын деп тұрғанын айтып, тез сатуға көндіріп, ал ақшаны Ұлттық банктің арнайы шотында сақтайсыз деп алдаған.
Профессор нотариус арқылы үйін сатып, ақшаны алаяқтар жіберген курьерге бере салған.
Қазір Алматы қаласы Әуезов аудандық полиция департаментінде қылмыстық іс қозғалды. Алматы қаласының Полиция департаментінен осы резонансты іске барынша жұмылуды сұраймын. Ішкі істер министрі, құрметті Ержан Саденов, осы істі жеке бақылауға алсаңыз нұр үстіне нұр болар еді.
Сот арқылы үйді сату мәмілесін заңсыз деп тану үшін адвокаттардың көмегі керек. Сыйлайтын ағамыз Абзал Құспан кәсіби кеңес берсе үлкен көмек болады.
Парламент депутаттары, профессор шәкірттері Жанарбек Әшімжан, Нартай Сарсенғалиев, Мақсат Толықбай, арда журналист Ермұрат Бапи осы істі назарға алып, үлкен резонанс туғызса, профессорды қорғай аламыз.
Дәл қазір Кәкен Қамзин жалғыз, үйінде баррикада құрып бекініп жатыр. Пәтерді сатып алғандар кешке, түнде келіп қоқан-лоққы көрсеткен. Іс насырға шауып барады, - деп жазады автор.
Біз де жағдайға қатты алаңдап, үй иесіне ақпараттық қолдау көрсеткіміз келеді. Құрметті оқырман, бәріміз бұдан сабақ алуымыз керек. Әуелден жазып келем, тағы қайталайын, телефон арқылы хабарласқан адамға сене беруге болмайды. Қариясы бар жастар, үлкендерге ескерте жүріңіздер. Айналамызда алаяқ көп. Телефон арқылы ешкімге ешқандай мәлімет беруге болмайды. Ешбір құзырлы орган, банк телефон шалып, код, ақпарат сұратпайды. Алданып қалмаңыздар. Сақ жүріңіздер!
https://t.me/qarzhylyq_sauat
😨20❤9👀2
Forwarded from ArshatGo
Ұшаққа билет алғанда ескеретін 2 нәрсе бар.
1. Банк қосымшасынан алмаңыз. Бірақ ол жерден рейстерді қарап алу ыңғайлы. Керегіңізді тапқаннан кейін сол рейс кімдікі болса, сол компания сайтынан алыңыз тікелей. Комиссияларға шығынданбайсыз.
2. Жастар деген санат бар, 16-22 жас аралығы. Оларға жақсы жеңілдік бар. Ал банк қосымшаларында ол санат болмайды екен. Танымал біреуінде жоқ мысалы. Ересек деп санап, қымбат сатады.
Жақында осылай 33 мың үнемдедік. Жастар санаты туралы білмеппін оған дейін
1. Банк қосымшасынан алмаңыз. Бірақ ол жерден рейстерді қарап алу ыңғайлы. Керегіңізді тапқаннан кейін сол рейс кімдікі болса, сол компания сайтынан алыңыз тікелей. Комиссияларға шығынданбайсыз.
2. Жастар деген санат бар, 16-22 жас аралығы. Оларға жақсы жеңілдік бар. Ал банк қосымшаларында ол санат болмайды екен. Танымал біреуінде жоқ мысалы. Ересек деп санап, қымбат сатады.
Жақында осылай 33 мың үнемдедік. Жастар санаты туралы білмеппін оған дейін
👍62⚡7❤6👎1
Ұлттық банк балаларды интернет-алаяқтардан қорғауға үндеп жатыр
Интернеті бар смартфон бала үшін де, ересек үшін де қауіпті. Цифрлық әлемнен хабары бар (ересек) адам өзін қорғар, ал үйдегі балалар қорғалған ба?
Соңғы кезде интернетте балаларға қатысы бар алаяқтық оқиғалар көбейіп бара жатқанға ұқсайды. Осыған байланысты еліміздің бас банкі ата-аналар мен педагогтер қауымына үн қатып, балаларды онлайн-қауіптен қорғау шараларын күшейтуге шақырып отыр.
Алаяқтар, әдетте, байланысқа шыққанда өзін таныс адам немесе мемлекеттік қызметкер, я болмаса, белгілі бір ұйымның өкілі ретінде таныстырып, сенімге кіруге тырысады. Сондағы арам ойы — сіз бен біздің немесе баламыздың жеке басына қатысты мәліметті, банк картасының деректерін, құпиясөзін (паролін) және басқа да өзіне керек ақпаратты ұрлау.
Алаяқтар жиі қолданатын тәсіл — фишинг пен спуфинг.
Фишинг. Бұл тәсілді қолданатын алаяқтар өтірік сайтқа сілтеме жіберіп, банк картасының деректері мен пароль/кодты тергізуге ұмтылады.
Спуфинг. Бұл тәсілді қолданатын алаяқтар өзін белгілі бір ұйымның (банк, клиника, құқық қорғау органдары, коммуналдық мекеме) өкілі ретінде көрсетіп, алдау арқылы ақпарат алуға тырысады.
Қауіптің тағы бір түрі бар, ол — баламен интернетте сөйлесетін «виртуалды таныстар». Олардың да бар көксейтіні — ақша ұрлау, пайда табу, құрылғыны бүлдіретін/бұзатын, вирус тарататын сілтеме тарату.
Не істеу керек?
Ұлттық банк ата-аналар мен педагогтерге мынадай кеңес береді:
📍 балаларға интернетте барынша сақ болуды, қауіпсіздік ережелерін үйрету керек
📍 әр бала өзінің, ата-анасының деректерін ешкімге беруге болмайтынын түсінуі керек
📍 баланың смартфонына «ата-ана бақылауы» функциясын қосып, антивирус пен қауіпсіз режимді орнатып қойған жөн
📍 сенімді құпиясөз қойып, қос факторлы аутентификацияны (қосымша кодпен растауды) іске қосып қойыңыз
📍 баланың онлайн-төлемдерін бақылап тұрған дұрыс
📍 онлайн-сауда жасау үшін міндетті түрде ата-ананың рұқсаты қажет екенін түсіндіріп қойыңыз.
Ұлттық банк кәмелетке толмаған баланың цифрлық кеңістіктегі қауіпсіздігін қамтамасыз ету — тек ата-ананың ғана емес, педагог пен баланың өзіне де жүктелетін ортақ міндет екенін еске салады. Егер алаяқтыққа қатысты қосымша сұрақтар туындайтын болса, 1477 (тегін) нөміріне хабарласып, Ұлттық банктің Байланыс орталығынан кеңес алуға болады.
https://t.me/qarzhylyq_sauat
Интернеті бар смартфон бала үшін де, ересек үшін де қауіпті. Цифрлық әлемнен хабары бар (ересек) адам өзін қорғар, ал үйдегі балалар қорғалған ба?
Соңғы кезде интернетте балаларға қатысы бар алаяқтық оқиғалар көбейіп бара жатқанға ұқсайды. Осыған байланысты еліміздің бас банкі ата-аналар мен педагогтер қауымына үн қатып, балаларды онлайн-қауіптен қорғау шараларын күшейтуге шақырып отыр.
Алаяқтар, әдетте, байланысқа шыққанда өзін таныс адам немесе мемлекеттік қызметкер, я болмаса, белгілі бір ұйымның өкілі ретінде таныстырып, сенімге кіруге тырысады. Сондағы арам ойы — сіз бен біздің немесе баламыздың жеке басына қатысты мәліметті, банк картасының деректерін, құпиясөзін (паролін) және басқа да өзіне керек ақпаратты ұрлау.
Алаяқтар жиі қолданатын тәсіл — фишинг пен спуфинг.
Фишинг. Бұл тәсілді қолданатын алаяқтар өтірік сайтқа сілтеме жіберіп, банк картасының деректері мен пароль/кодты тергізуге ұмтылады.
Спуфинг. Бұл тәсілді қолданатын алаяқтар өзін белгілі бір ұйымның (банк, клиника, құқық қорғау органдары, коммуналдық мекеме) өкілі ретінде көрсетіп, алдау арқылы ақпарат алуға тырысады.
Қауіптің тағы бір түрі бар, ол — баламен интернетте сөйлесетін «виртуалды таныстар». Олардың да бар көксейтіні — ақша ұрлау, пайда табу, құрылғыны бүлдіретін/бұзатын, вирус тарататын сілтеме тарату.
Не істеу керек?
Ұлттық банк ата-аналар мен педагогтерге мынадай кеңес береді:
📍 балаларға интернетте барынша сақ болуды, қауіпсіздік ережелерін үйрету керек
📍 әр бала өзінің, ата-анасының деректерін ешкімге беруге болмайтынын түсінуі керек
📍 баланың смартфонына «ата-ана бақылауы» функциясын қосып, антивирус пен қауіпсіз режимді орнатып қойған жөн
📍 сенімді құпиясөз қойып, қос факторлы аутентификацияны (қосымша кодпен растауды) іске қосып қойыңыз
📍 баланың онлайн-төлемдерін бақылап тұрған дұрыс
📍 онлайн-сауда жасау үшін міндетті түрде ата-ананың рұқсаты қажет екенін түсіндіріп қойыңыз.
Ұлттық банк кәмелетке толмаған баланың цифрлық кеңістіктегі қауіпсіздігін қамтамасыз ету — тек ата-ананың ғана емес, педагог пен баланың өзіне де жүктелетін ортақ міндет екенін еске салады. Егер алаяқтыққа қатысты қосымша сұрақтар туындайтын болса, 1477 (тегін) нөміріне хабарласып, Ұлттық банктің Байланыс орталығынан кеңес алуға болады.
https://t.me/qarzhylyq_sauat
👍10❤5
Forwarded from Жаңалықтар - Qaz365.kz
Алаяқтарға алданып қалған Кәкен Қамзиннің үйінің ақшасы шетелге аударылып кеткен
Алматыда белгілі журналист, профессор, Қазақстан Жазушылар одағының мүшесі Кәкен Қамзин алаяқтардың құрбаны болды. Қартайған шағында ол өзінің жалғыз баспанасынан айырылып қалуы мүмкін. Қазір бұл іске қатысты қылмыстық тергеу жүріп жатыр.
Бұл туралы Орталық коммуникациялар қызметінде өткен брифингте Ішкі істер министрлігінің киберқылмысқа қарсы іс-қимыл департаментінің бастығы Жандос Сүйінбай айтты.
– деді ІІМ өкілі Жандос Сүйінбай.
Профессор Кәкен Қамзиннің үйінің ақшасын алаяқтар шетелге аударған.
Сонымен бірге үйді сатып алғандардың бұл қылмысқа қаншалықты қатысы бар екені тексерілмек.
Алматыда белгілі журналист, профессор, Қазақстан Жазушылар одағының мүшесі Кәкен Қамзин алаяқтардың құрбаны болды. Қартайған шағында ол өзінің жалғыз баспанасынан айырылып қалуы мүмкін. Қазір бұл іске қатысты қылмыстық тергеу жүріп жатыр.
Бұл туралы Орталық коммуникациялар қызметінде өткен брифингте Ішкі істер министрлігінің киберқылмысқа қарсы іс-қимыл департаментінің бастығы Жандос Сүйінбай айтты.
Қазіргі таңда күдіктіні анықтауға бағытталған жедел-тергеу шаралары жүріп жатыр. Тергеу мүддесіне байланысты өзге ақпарат әзірге жария етілмейді. Бұл азаматтың баспанасы – өз атына тіркелген жылжымайтын мүлік. Менің ойымша, ол баспанасыз қалмайды. Алаяқтық дерегіне құқықтық баға беріледі,
– деді ІІМ өкілі Жандос Сүйінбай.
Профессор Кәкен Қамзиннің үйінің ақшасын алаяқтар шетелге аударған.
Сонымен бірге үйді сатып алғандардың бұл қылмысқа қаншалықты қатысы бар екені тексерілмек.
❤5👍1
Қарыздан құтылмай — еркіндік жоқ
Көп адамның қарыздан қажып жүргені — ащы да болса — шындық. Қарызы бар адам еркін жүріп-тұра алмайды. Істеген жұмысы да өнбейді, табысы да талан-таражға түсе береді. Күні-түні жұмыс істеп, тапқанының жартысы банкке кетіп жатса, оның несі еркіндік? Яғни, адам қарызынан құтылмай, «қаржылық құлдықтан» босай алмайды.
АҚШ-та өмір сүрген қаржыгер Дэйв Рэмси бұл жайында былай депті: «Қарыз — қазір тауып жатқан табысыңды өз болашағыңнан ұрлау». Қандай ауыр пайым, иә?!
Ол айтады: банктер «ыңғайлы төлем», «алдын ала жарнасыз», «артық төлеміз» деген сиқырлы сөздермен жұртты өзіне байлап тастайды. Әуелгі уақытта оңай көрінгенімен, кейін қарыз адамның тынысын тарылтып, еркін өмір сүруге мүмкіндігін шектейді.
Қарыздан құтылудың бірінші амалы — мойындау екен. Көп адам қарызға батқанына емес, оны мойындағысы келмей, сүрініп жатады. «Жұрттан кем болмайын» деп алған қарыздың бәрі — ертеңгі беймаза күндердің бастауы болса керек.
«Қанағат — қарын тойғызар»
Көп тапқаның емес, аз жұмсай білгенің — нағыз байлықтың белгісі. «Барға қанағат» деп үйренген адамның ғана ақшасы үнемделеді дейді. Бұл жерде қаржыгер өз табысыңа, шамаңа қарап өмір сүруге шақырып отырған секілді. Басқа біреудің өміріне қарамай, өз жағдайын ескеріп, шешім қабылдай білген адам ұтатынын айтқысы келсе керек.
Тез байығысы келетін адам көбіне қарызға да тез батып үлгереді. Себебі олардың мақсаты — нәтиже ғана, ал тәсілі дұрыс емес. Бұл тұрғыда Рэмси былай дейді: «Байлық — процесс. Оны бір күнде емес, дұрыс әдетпен ғана жинайсың.»
Бұл кісі дұрыс өмір сүргісі келетін адамға 7 түрлі қадам ұсынған ғой. Соның алғашқы үштігі мынау:
1. Қолыңда $1,000 қорың болсын (біздің жағдайда ол — кемі 500 мың теңге)
Қаржылық еркіндікке жетелейтін алғашқы қадам. Ол «форс-мажор» жағдайда адамды күтпеген шығындардан қорғауы керек. Мысалы, көлік бұзыла қалса немесе тіс дәрігеріне бару керек болса, банкке жүгінбей, өз ақшамызбен шешуге әрекет қылуымыз керек.
2. Ипотекадан басқа қарыздың бәрін өтеуге тырыс
Дэйв Рэмсидің айтпағы мынау: Қағаз алып, барлық қарызды тізіп шығу керек. Сосын, қарыздың ең кішісінен бастау керек. Бар күшті соған жұмсап, қалғанына аз-аздан төлем жасау керек. Яғни, бір қарызды жауып, екіншісіне өте беру керек.
Бұл әдіс адамға мотивация береді дейді қаржыгер. Өйткені біреуінен құтылып, келесісіне өткен сайын адамда жеңіске деген ұмтылыс пайда болады екен. Мысалы, 5 кредиті бар кісінің қарызы кеміп, бірінен соң бірі жабылатын болса, ол психологиялық тұрғыда адамға қуаныш, күш, жігер сыйлайды. Дэйв Рэмсидің түсінігінде: «қаржының 80%-ы — психология да, 20%-ы ғана — математика.»
3. 3-6 айға жетер қор жинап қой
Бұл енді нағыз «сақтық қоры» болады. Жұмыстан шығып қалған жағдайда да, біршама уақытқа отбасыны асырайтын мүмкіндік болу керек.
Дэйв Рэмсидің ойын түйсек:
Ақшаны дұрыс басқарсаң ғана ол саған қызмет етеді. Басқара алмасаң — өзің терлейсің...
https://t.me/qarzhylyq_sauat
Көп адамның қарыздан қажып жүргені — ащы да болса — шындық. Қарызы бар адам еркін жүріп-тұра алмайды. Істеген жұмысы да өнбейді, табысы да талан-таражға түсе береді. Күні-түні жұмыс істеп, тапқанының жартысы банкке кетіп жатса, оның несі еркіндік? Яғни, адам қарызынан құтылмай, «қаржылық құлдықтан» босай алмайды.
АҚШ-та өмір сүрген қаржыгер Дэйв Рэмси бұл жайында былай депті: «Қарыз — қазір тауып жатқан табысыңды өз болашағыңнан ұрлау». Қандай ауыр пайым, иә?!
Ол айтады: банктер «ыңғайлы төлем», «алдын ала жарнасыз», «артық төлеміз» деген сиқырлы сөздермен жұртты өзіне байлап тастайды. Әуелгі уақытта оңай көрінгенімен, кейін қарыз адамның тынысын тарылтып, еркін өмір сүруге мүмкіндігін шектейді.
Қарыздан құтылудың бірінші амалы — мойындау екен. Көп адам қарызға батқанына емес, оны мойындағысы келмей, сүрініп жатады. «Жұрттан кем болмайын» деп алған қарыздың бәрі — ертеңгі беймаза күндердің бастауы болса керек.
«Қанағат — қарын тойғызар»
Көп тапқаның емес, аз жұмсай білгенің — нағыз байлықтың белгісі. «Барға қанағат» деп үйренген адамның ғана ақшасы үнемделеді дейді. Бұл жерде қаржыгер өз табысыңа, шамаңа қарап өмір сүруге шақырып отырған секілді. Басқа біреудің өміріне қарамай, өз жағдайын ескеріп, шешім қабылдай білген адам ұтатынын айтқысы келсе керек.
Тез байығысы келетін адам көбіне қарызға да тез батып үлгереді. Себебі олардың мақсаты — нәтиже ғана, ал тәсілі дұрыс емес. Бұл тұрғыда Рэмси былай дейді: «Байлық — процесс. Оны бір күнде емес, дұрыс әдетпен ғана жинайсың.»
Бұл кісі дұрыс өмір сүргісі келетін адамға 7 түрлі қадам ұсынған ғой. Соның алғашқы үштігі мынау:
1. Қолыңда $1,000 қорың болсын (біздің жағдайда ол — кемі 500 мың теңге)
Қаржылық еркіндікке жетелейтін алғашқы қадам. Ол «форс-мажор» жағдайда адамды күтпеген шығындардан қорғауы керек. Мысалы, көлік бұзыла қалса немесе тіс дәрігеріне бару керек болса, банкке жүгінбей, өз ақшамызбен шешуге әрекет қылуымыз керек.
2. Ипотекадан басқа қарыздың бәрін өтеуге тырыс
Дэйв Рэмсидің айтпағы мынау: Қағаз алып, барлық қарызды тізіп шығу керек. Сосын, қарыздың ең кішісінен бастау керек. Бар күшті соған жұмсап, қалғанына аз-аздан төлем жасау керек. Яғни, бір қарызды жауып, екіншісіне өте беру керек.
Бұл әдіс адамға мотивация береді дейді қаржыгер. Өйткені біреуінен құтылып, келесісіне өткен сайын адамда жеңіске деген ұмтылыс пайда болады екен. Мысалы, 5 кредиті бар кісінің қарызы кеміп, бірінен соң бірі жабылатын болса, ол психологиялық тұрғыда адамға қуаныш, күш, жігер сыйлайды. Дэйв Рэмсидің түсінігінде: «қаржының 80%-ы — психология да, 20%-ы ғана — математика.»
3. 3-6 айға жетер қор жинап қой
Бұл енді нағыз «сақтық қоры» болады. Жұмыстан шығып қалған жағдайда да, біршама уақытқа отбасыны асырайтын мүмкіндік болу керек.
Дэйв Рэмсидің ойын түйсек:
Ақшаны дұрыс басқарсаң ғана ол саған қызмет етеді. Басқара алмасаң — өзің терлейсің...
https://t.me/qarzhylyq_sauat
❤21👍11💯1
Мобильді аударым: «рахмет» немесе «қайтардым» белгісі салық есебіне әсер ете ме?
Жоқ, әсер етпейді екен.
Қаржы министрлігіне ресми сауал жолдаған Tengrinews.kz осындай жауап алыпты.
Мемлекеттік кірістер комитетінің ақпаратына сүйенсек, аударым кезінде жазылған «рахмет», «қарыз», «қайтардым» секілді сөздерді салық органдары көрмейді де, ескермейді. Олар тек ақша қозғалысы туралы жалпы деректерді ғана алады.
Яғни, біз ақшалай алыс-беріс кезінде коммент қалдырсақ та, қалдырмасақ та — ол салық тексеруіне әсер етпейді.
Бірақ, бәрібір ескеретін нәрсе бар.
Егер 3 айда 1 020 000 теңгеден көп ақша:
📍 әртүрлі адамдардан түсетін болса;
📍 шот иесі жеке кәсіпкер ретінде тіркелмеген болса
салық органдары тарапынан сұрақ туындауы мүмкін.
Комитет өзге жеке тұлғалардан түскен ақшалар ғана есепке алынатынын айтып отыр. Ал, банкомат арқылы ақша салу, депозиттен аудару, жалақы мен жәрдемақы — есепке алынбайды.
https://t.me/qarzhylyq_sauat
Жоқ, әсер етпейді екен.
Қаржы министрлігіне ресми сауал жолдаған Tengrinews.kz осындай жауап алыпты.
Мемлекеттік кірістер комитетінің ақпаратына сүйенсек, аударым кезінде жазылған «рахмет», «қарыз», «қайтардым» секілді сөздерді салық органдары көрмейді де, ескермейді. Олар тек ақша қозғалысы туралы жалпы деректерді ғана алады.
Яғни, біз ақшалай алыс-беріс кезінде коммент қалдырсақ та, қалдырмасақ та — ол салық тексеруіне әсер етпейді.
Бірақ, бәрібір ескеретін нәрсе бар.
Егер 3 айда 1 020 000 теңгеден көп ақша:
📍 әртүрлі адамдардан түсетін болса;
📍 шот иесі жеке кәсіпкер ретінде тіркелмеген болса
салық органдары тарапынан сұрақ туындауы мүмкін.
Комитет өзге жеке тұлғалардан түскен ақшалар ғана есепке алынатынын айтып отыр. Ал, банкомат арқылы ақша салу, депозиттен аудару, жалақы мен жәрдемақы — есепке алынбайды.
https://t.me/qarzhylyq_sauat
💯5👍3⚡2❤2
СІМ: Қазақстандықтар құлдыққа емес, алаяқтардың тұзағына түсіп жатыр
Сыртқы істер министрлігінің ресми өкілі Айбек Смадияров Оңтүстік-Шығыс Азияда қиын жағдайға тап болған қазақстандықтар жайлы пікір білдіріп, бұл құлдық емес, алаяқтық екенін атап өтті, деп жазады zhasalash.kz.
Оның айтуынша, қазақстандықтар көбіне интернет пен колл-орталықтарда жоғары жалақыға жұмыс ұсынамыз деген уәдеге сеніп, алаяқтардың арбауына түсіп жатыр. Кейін олар қиын жағдайға тап болып, елшіліктен көмек сұрауға мәжбүр болады.
«Оңтүстік-Шығыс Азия елдеріне қазақстандықтар құлдыққа түсіп жатыр деген ақпараттар тарап жүр ғой. Оның бәрін тексердік. Өйткені соңғы екі жылда көбейіп кетті. Бірақ бұл ешқандай да құлдық емес. Тек қана алаяқтық», - деді ол.
Олар қазақстандықтарға жоғары жалақы уәде етіп, жұмысқа шақырады. Алайда біраз уақыт өткен соң, алданған азаматтар қиын жағдайда қалып, не істерін білмей дал болады.
«Айлықтары жоғары, бір жылдай жұмыс істеп, ақшаларын жинап алады да сосын не істерін білмей, консулға звондайды: “Ойбай, маған көмектесіңіздер, мені шығарыңыздар”, – дейді. Біз барып көмектесеміз. Олар елге келеді, құжаттарын ауыстырады, қайтадан барады ақша жасауға», - дейді ресми өкіл.
Айбек Смадияровтың айтуынша, көптеген қазақстандықтар бұл ұйымдардың алаяқтық екенін түсіне тұра жұмыс істеуге келіседі. Себебі олардың жоғары білімі мен шет тілін білу деңгейі жеткілікті, яғни жағдайды сараптай алатын мүмкіндік бар. Соған қарамастан, олар өз еркімен тәуекелге барып, кейін тығырыққа тіреліп жатады.
«Оны білмейді, сана-сезімі төмен деп айтуға болмайды. Білмесе екі тіл меңгерген, жоғары білімі бар. Сондықтан ешқандай да құлдық жоқ», - дейді министрлік өкілі.
https://t.me/qarzhylyq_sauat
Сыртқы істер министрлігінің ресми өкілі Айбек Смадияров Оңтүстік-Шығыс Азияда қиын жағдайға тап болған қазақстандықтар жайлы пікір білдіріп, бұл құлдық емес, алаяқтық екенін атап өтті, деп жазады zhasalash.kz.
Оның айтуынша, қазақстандықтар көбіне интернет пен колл-орталықтарда жоғары жалақыға жұмыс ұсынамыз деген уәдеге сеніп, алаяқтардың арбауына түсіп жатыр. Кейін олар қиын жағдайға тап болып, елшіліктен көмек сұрауға мәжбүр болады.
«Оңтүстік-Шығыс Азия елдеріне қазақстандықтар құлдыққа түсіп жатыр деген ақпараттар тарап жүр ғой. Оның бәрін тексердік. Өйткені соңғы екі жылда көбейіп кетті. Бірақ бұл ешқандай да құлдық емес. Тек қана алаяқтық», - деді ол.
Олар қазақстандықтарға жоғары жалақы уәде етіп, жұмысқа шақырады. Алайда біраз уақыт өткен соң, алданған азаматтар қиын жағдайда қалып, не істерін білмей дал болады.
«Айлықтары жоғары, бір жылдай жұмыс істеп, ақшаларын жинап алады да сосын не істерін білмей, консулға звондайды: “Ойбай, маған көмектесіңіздер, мені шығарыңыздар”, – дейді. Біз барып көмектесеміз. Олар елге келеді, құжаттарын ауыстырады, қайтадан барады ақша жасауға», - дейді ресми өкіл.
Айбек Смадияровтың айтуынша, көптеген қазақстандықтар бұл ұйымдардың алаяқтық екенін түсіне тұра жұмыс істеуге келіседі. Себебі олардың жоғары білімі мен шет тілін білу деңгейі жеткілікті, яғни жағдайды сараптай алатын мүмкіндік бар. Соған қарамастан, олар өз еркімен тәуекелге барып, кейін тығырыққа тіреліп жатады.
«Оны білмейді, сана-сезімі төмен деп айтуға болмайды. Білмесе екі тіл меңгерген, жоғары білімі бар. Сондықтан ешқандай да құлдық жоқ», - дейді министрлік өкілі.
https://t.me/qarzhylyq_sauat
👍9❤6😨3👀2
Телефон арқылы «гипноз»: ақыл-есі сау адам алаяққа қалай алданады?
Экономист Айдархан Құсайынов өзінің авторлық телеграм-каналында қызық жағдайды баяндайды. Сол арқылы қаржыгер ел ішінде сирек айтылатын, бірақ естен шығаруға болмайтын осы бір қауіпті құбылысқа назар аударады.
Телефон арқылы да адамның гипнозға түсетіні рас болғаны ма?
Соңғы уақытта алдау-арбаудан тұратын неше түрлі схемалар шығып жатыр және олар күрделеніп барады. Технологияны да, психологияны да қатар пайдалануға көшкен әккілер қарапайым адамдарды күрделі схеманың қақпанына оңай түсіріп жатыр.
Айдархан Құсайыновтың жазбасында келтірілген оқиға — күнделікті өмірде кез келген адамның басынан өтуі мүмкін жағдай. Енді соған сүйенейік.
Ересек, ақыл-есі сау, саналы адам «наушник» киіп келе жатып бейтаныс нөмірден қоңырау қабылдайды. Әңгіме кезінде ол ақыл-есінен «адасып», бірнеше сағат бойы өз әрекетіне есеп бере алмай қалады.
Қызықты қараңыз, кейін өз-өзіне келген соң жүріп өткен ізімен камерадағы жазбалармен танысады. Сөйтсе, банкте болыпты. Әлдебіреумен телефонмен сөйлесіп жүр екен. Ар жақтағы адам не айтады — соның бәрін орындап жүр.
Қысқасы, алаяқтың барлық «командасын» бұлжытпай орындаған: тіркелген, кредит рәсімдеген, сосын алған ақшасын аударып жіберген. Сырттай қараған адамға соның бәрін өз еркімен істеп жүргендей көрінген.
Автор бұл құбылысты гипнозбен байланыстырады және оған сенеді. Оның пайымдауынша, мұндай тәсілге қарсы тұру қиын. Ақылды адамдар қалайша өз қолымен займ рәсімдеп, ақшасын (мысалы, курьерге) оп-оңай ұстатып жібереді? Міне, осы тектес оқиғалар сондай фактілерге жауап болса керек дейді экономист.
Қорғану жолы қандай?
Құсайынов қарапайым, бірақ назар аударуға тұрарлық ұсыныс айтады:
📍 Бейтаныс нөмірден келген қоңырауға тек дауыс зорайтқыш (громкая связь) арқылы жауап берген дұрыс.
«Наушникпен» немесе телефонды құлаққа тақап сөйлесу қауіпті. Құлақ түбінде тұрған дауыстан, ар жағындағы адамның қорқыту, үркітуден тұратын «үрейлі» хабарынан телефон иесі демде өз-өзін «жоғалтып» алуы мүмкін.
Бұл әдістің тиімділігі ғылыми тұрғыда дәлелденбегенімен, сигнал мидың ішкі қабылдау жүйесіне басқаша ықпал етуі мүмкін. Бұл, әрине, болжам ғана. Бірақ, сақтықта қорлық жоқ...
Бұл оқиға жеке адамның басынан өткен жағдай. Алаяқтықтың бұл түрі көп айтылмағанымен, бар екенін ескеру керек. Өйткені ақпараттық қауіпсіздік тек техникалық қорғаныспен шектелмейді, психологиялық тұрақтылық та маңызды.
Кез келген бейтаныс қоңырауға сақтықпен қарап үйренейік, достар. Мұндайда бірден шешім қабылдауға асықпау керек. Ал, эмоцияға ерік беріп қойсақ, онда өз-өзімізге есеп бере алмай қалуымыз мүмкін. Көрдіңіз ғой, алаяқтар жұрттың санасына шабуыл жасауға көшкен тәрізді. Сондықтан әрбір қоңырауға естір құлақпен ғана емес, есті оймен жауап беруге тырысайық.
Каналға жазылу үшін👇:
https://t.me/qarzhylyq_sauat
Экономист Айдархан Құсайынов өзінің авторлық телеграм-каналында қызық жағдайды баяндайды. Сол арқылы қаржыгер ел ішінде сирек айтылатын, бірақ естен шығаруға болмайтын осы бір қауіпті құбылысқа назар аударады.
Телефон арқылы да адамның гипнозға түсетіні рас болғаны ма?
Соңғы уақытта алдау-арбаудан тұратын неше түрлі схемалар шығып жатыр және олар күрделеніп барады. Технологияны да, психологияны да қатар пайдалануға көшкен әккілер қарапайым адамдарды күрделі схеманың қақпанына оңай түсіріп жатыр.
Айдархан Құсайыновтың жазбасында келтірілген оқиға — күнделікті өмірде кез келген адамның басынан өтуі мүмкін жағдай. Енді соған сүйенейік.
Ересек, ақыл-есі сау, саналы адам «наушник» киіп келе жатып бейтаныс нөмірден қоңырау қабылдайды. Әңгіме кезінде ол ақыл-есінен «адасып», бірнеше сағат бойы өз әрекетіне есеп бере алмай қалады.
Қызықты қараңыз, кейін өз-өзіне келген соң жүріп өткен ізімен камерадағы жазбалармен танысады. Сөйтсе, банкте болыпты. Әлдебіреумен телефонмен сөйлесіп жүр екен. Ар жақтағы адам не айтады — соның бәрін орындап жүр.
Қысқасы, алаяқтың барлық «командасын» бұлжытпай орындаған: тіркелген, кредит рәсімдеген, сосын алған ақшасын аударып жіберген. Сырттай қараған адамға соның бәрін өз еркімен істеп жүргендей көрінген.
Автор бұл құбылысты гипнозбен байланыстырады және оған сенеді. Оның пайымдауынша, мұндай тәсілге қарсы тұру қиын. Ақылды адамдар қалайша өз қолымен займ рәсімдеп, ақшасын (мысалы, курьерге) оп-оңай ұстатып жібереді? Міне, осы тектес оқиғалар сондай фактілерге жауап болса керек дейді экономист.
Қорғану жолы қандай?
Құсайынов қарапайым, бірақ назар аударуға тұрарлық ұсыныс айтады:
📍 Бейтаныс нөмірден келген қоңырауға тек дауыс зорайтқыш (громкая связь) арқылы жауап берген дұрыс.
«Наушникпен» немесе телефонды құлаққа тақап сөйлесу қауіпті. Құлақ түбінде тұрған дауыстан, ар жағындағы адамның қорқыту, үркітуден тұратын «үрейлі» хабарынан телефон иесі демде өз-өзін «жоғалтып» алуы мүмкін.
Бұл әдістің тиімділігі ғылыми тұрғыда дәлелденбегенімен, сигнал мидың ішкі қабылдау жүйесіне басқаша ықпал етуі мүмкін. Бұл, әрине, болжам ғана. Бірақ, сақтықта қорлық жоқ...
Бұл оқиға жеке адамның басынан өткен жағдай. Алаяқтықтың бұл түрі көп айтылмағанымен, бар екенін ескеру керек. Өйткені ақпараттық қауіпсіздік тек техникалық қорғаныспен шектелмейді, психологиялық тұрақтылық та маңызды.
Кез келген бейтаныс қоңырауға сақтықпен қарап үйренейік, достар. Мұндайда бірден шешім қабылдауға асықпау керек. Ал, эмоцияға ерік беріп қойсақ, онда өз-өзімізге есеп бере алмай қалуымыз мүмкін. Көрдіңіз ғой, алаяқтар жұрттың санасына шабуыл жасауға көшкен тәрізді. Сондықтан әрбір қоңырауға естір құлақпен ғана емес, есті оймен жауап беруге тырысайық.
Каналға жазылу үшін👇:
https://t.me/qarzhylyq_sauat
❤9👍3💯1👀1
Микрокредитті мерзімінен бұрын қалай дұрыс жабу керек?
Бұл өте маңызды мәселе. Өйткені қолға ақша түскен бойда төлем жасауға асқыпау керек! Сол үшін сізге әр қадамыңызды көрсетіп берейін.
1-қадам. Микрокредиттік ұйыммен байланысу керек.
Яғни, төлем жасамас бұрын, алған қарызды уақытынан бұрын жапқыңыз келетінін міндетті түрде ескерту керек.
Егер сіз микроқаржы ұйымына (әрі қарай — МҚҰ) ресми өтінішпен шықпасаңыз, пайыздар есептеле беруі мүмкін.
Ал қарызды түгел жабам деп жіберген сома оның келешек пайыздарын жабуға кетіп, негізгі қарыз азаймай қалуы мүмкін!
2-қадам. МҚҰ-дан қалған қарыздың нақты сомасын есептеп беруді сұрау керек.
Ол есепте:
❗ қарыздың негізгі сомасы
❗ толық төлем жасайтын күнге дейін есептелген пайыздар көрсетілуге тиіс.
Сонда ғана сіз артық төлемнен сақтана аласыз. Бұл және ақшаңызды үнемдеп қалуға да көмектеседі. Біліп жүріңіз.
Каналға жазылу үшін👇:
https://t.me/qarzhylyq_sauat
Бұл өте маңызды мәселе. Өйткені қолға ақша түскен бойда төлем жасауға асқыпау керек! Сол үшін сізге әр қадамыңызды көрсетіп берейін.
1-қадам. Микрокредиттік ұйыммен байланысу керек.
Яғни, төлем жасамас бұрын, алған қарызды уақытынан бұрын жапқыңыз келетінін міндетті түрде ескерту керек.
Егер сіз микроқаржы ұйымына (әрі қарай — МҚҰ) ресми өтінішпен шықпасаңыз, пайыздар есептеле беруі мүмкін.
Ал қарызды түгел жабам деп жіберген сома оның келешек пайыздарын жабуға кетіп, негізгі қарыз азаймай қалуы мүмкін!
2-қадам. МҚҰ-дан қалған қарыздың нақты сомасын есептеп беруді сұрау керек.
Ол есепте:
❗ қарыздың негізгі сомасы
❗ толық төлем жасайтын күнге дейін есептелген пайыздар көрсетілуге тиіс.
Сонда ғана сіз артық төлемнен сақтана аласыз. Бұл және ақшаңызды үнемдеп қалуға да көмектеседі. Біліп жүріңіз.
Каналға жазылу үшін👇:
https://t.me/qarzhylyq_sauat
👍9❤7
Бухгалтерден кеңес: қай кезде демалыс алған тиімді?
Қазақстандық бухгалтер Threads желісінде демалысты қай кезде алған тиімді деген сұраққа пайдалы кеңесін ұсынды, деп жазады EL INFO телеграм-каналы.
Маманның айтуынша, демалысты сәуір, шілде және қазан айларында алған дұрыс, себебі бұл айларда 22 жұмыс күні бар. Яғни, жұмыс күндері көп болған сайын демалысқа төленетін ақша да көбейеді.
«Демалысты дүйсенбі күнінен бастаған тиімді, әрі ішінде жұмыс күні көп кезеңді таңдаңыз. Көп адам бірдей айлық алса да, неге демалыс ақшасы әртүрлі болатынын түсінбей жатады», - дейді бухгалтер.
Бұл ретте, демалыс алатын айды емес, демалыс түсетін нақты күндер аралығын есептеу керек екен. Мысалы, наурыз-сәуір, шілде-тамыз сияқты кезеңдерде демалысқа шықса, тиімдірек болуы мүмкін.
Демалыс ақшасы қалай есептеледі?
Бухгалтер-маман бұны да қысқаша түсіндіре кетіпті:
«Соңғы 12 айдағы орташа күндік табыс алынады да, демалыстағы жұмыс күндерінің санына көбейтіледі. Егер жалақы өскен болса, бірақ лауазым өзгермесе, онда арнайы индекстеу коэффициенті қолданылады — бұл жағдайда демалысқа төленетін сома көбірек болады», - дейді есепші.
P.S. Әдетте, мен де демалысымды дүйсенбі күннен бастап алғанды құп көрем. Бұл кісінің сөзінің жаны бар. Алған аптаңда жұмыс күндері көп болған сайын «отпускнойдың» ақшасы да тәуір шығады. Ал, сенбі-жексенбі күндеріне ақша есептелмейді. Сосын, демалыс алатын айда мейрам күндерін де ескерген дұрыс. Өйткені ол күнге де демалыс ақысы есептелмейді.
P.S.S. Достар, канал авторы да екі апталық үзіліс алғысы келеді. Еттен, сүйектен жаралған адам ретінде мен де тынығып, жаңа маусымға жаңа леппен оралғым келеді. Тілектес болыңыздар. Сіздер де осы аралықта біз қаузай беретін «ақша проблемасынан» сәл тынығып алыңыздар. Бір сәт кредит, қарыз туралы жазбалардан арыла тұрайық. Оның да өз пайдасы болар. Жазғы демалысыңыз жемісті болсын! Шетелге шығып жатсаңыз, абайлап жүріңіз. Әр елдің салты басқа, заң/тәртібін сыйлап, ақшаңызға ие болып, валюта ауыстыратын сәттерде алаяқтарға алданып қалмаңыз! Жаңа маусымда кездескенше!
Құрметпен, автор🙌
@qarzhylyq_sauat
Қазақстандық бухгалтер Threads желісінде демалысты қай кезде алған тиімді деген сұраққа пайдалы кеңесін ұсынды, деп жазады EL INFO телеграм-каналы.
Маманның айтуынша, демалысты сәуір, шілде және қазан айларында алған дұрыс, себебі бұл айларда 22 жұмыс күні бар. Яғни, жұмыс күндері көп болған сайын демалысқа төленетін ақша да көбейеді.
«Демалысты дүйсенбі күнінен бастаған тиімді, әрі ішінде жұмыс күні көп кезеңді таңдаңыз. Көп адам бірдей айлық алса да, неге демалыс ақшасы әртүрлі болатынын түсінбей жатады», - дейді бухгалтер.
Бұл ретте, демалыс алатын айды емес, демалыс түсетін нақты күндер аралығын есептеу керек екен. Мысалы, наурыз-сәуір, шілде-тамыз сияқты кезеңдерде демалысқа шықса, тиімдірек болуы мүмкін.
Демалыс ақшасы қалай есептеледі?
Бухгалтер-маман бұны да қысқаша түсіндіре кетіпті:
«Соңғы 12 айдағы орташа күндік табыс алынады да, демалыстағы жұмыс күндерінің санына көбейтіледі. Егер жалақы өскен болса, бірақ лауазым өзгермесе, онда арнайы индекстеу коэффициенті қолданылады — бұл жағдайда демалысқа төленетін сома көбірек болады», - дейді есепші.
P.S. Әдетте, мен де демалысымды дүйсенбі күннен бастап алғанды құп көрем. Бұл кісінің сөзінің жаны бар. Алған аптаңда жұмыс күндері көп болған сайын «отпускнойдың» ақшасы да тәуір шығады. Ал, сенбі-жексенбі күндеріне ақша есептелмейді. Сосын, демалыс алатын айда мейрам күндерін де ескерген дұрыс. Өйткені ол күнге де демалыс ақысы есептелмейді.
P.S.S. Достар, канал авторы да екі апталық үзіліс алғысы келеді. Еттен, сүйектен жаралған адам ретінде мен де тынығып, жаңа маусымға жаңа леппен оралғым келеді. Тілектес болыңыздар. Сіздер де осы аралықта біз қаузай беретін «ақша проблемасынан» сәл тынығып алыңыздар. Бір сәт кредит, қарыз туралы жазбалардан арыла тұрайық. Оның да өз пайдасы болар. Жазғы демалысыңыз жемісті болсын! Шетелге шығып жатсаңыз, абайлап жүріңіз. Әр елдің салты басқа, заң/тәртібін сыйлап, ақшаңызға ие болып, валюта ауыстыратын сәттерде алаяқтарға алданып қалмаңыз! Жаңа маусымда кездескенше!
Құрметпен, автор🙌
@qarzhylyq_sauat
❤40🤝19👍12⚡1